سنجش تاثیر خانواده و رسانه بر گرایش به خرافات در مردم مشهد (بررسی تاثیر جامعه‌پذیری خانواده و محتوای مصرف رسانه بر مردم شهر مشهد)

علی‌رغم پیشرفت علم و فناوری در جوامع حاضر پژوهش‌ها نشان می‌دهد که خرافات هم‌چنان نقش قابل‌توجهی در باورها و رفتار مردم دارد. باورهای خرافی از آنجاکه به ارائه راه‌حل‌های بی‌تاثیر و بعضاً آسیب‌زا برای افراد منجر می‌شود یک رفتار نامطلوب اجتماعی قلمداد می‌شود. به‌نظر می‌رسد باورهای خرافی به شیوۀ جامعه‌پذیری غیررسمی (از طریق خانواده و رسانه‌های توده‌ای) در بین مردم رواج پیدا می‌کند. پژوهش حاضر به‌دنبال بررسی نقش این دو عامل در گرایش خرافی مردم می‌باشد. جامعۀ آماری این پژوهش کلیۀ مردم 15 تا 65 سالۀ شهر مشهد بوده است که از این‌میان با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای 400 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شده و با استفاده از  پرسشنامۀ محقق ساخته متغیرهای تحقیق درمورد آنان اندازه‌گیری شد.  نتایج تحقیق نشان‌داد سازۀ گرایش به خرافات از میزان پایایی بالایی (a>.95) برخوردار بود. نتایج تحقیق موید فرضیه‌های مطرح‌شده بود؛ به‌طوری‌که گرایش به خرافات هم‌بستگی مستقیم و معناداری با گرایش «دیگران مهم» افراد داشت. هم‌چنین افرادی که مصرف رسانه‌ای غالب آنان از نوع برنامه‌های آگاهی‌دهنده بود، کمتر از افرادی که بیشتر برنامه‌های سرگرم‌کننده مشاهده می‌کردند، گرایش خرافی داشتند؛ از این‌رو پیشنهاد می‌شود به‌منظور تضعیف گرایش‌های خرافی در جامعه ضمن تمرکز بیشتر بر محتوای برنامه‌های رسانه‌های سرگرم‌کننده، جامعه‌پذیری مجدد خانواده‌ها در این‌خصوص مدنظر قرار گیرد.

a survey on the relationship between family and media and interest in superstition among people of mashhad

although the development of science and technology speeding up during last years, still superstition play a role in people believe and behaviors. since superstitious beliefs may result in wrong solution and harm people, they are considered as unfavorable social behavior. it seems that superstitious beliefs widespread among people through informal socialization ways (family and mass media). the present study designed to investigate the role of these factors in people superstitious beliefs. for this propose, by using random sampling and questionnaire, superstitious beliefs of 400 persons who live in mashhad were assessed. the results of this study showed that believe in superstition was highly reliable (α> 0.95). furthermore, the finding of the current study confirmed the initial assumption which there was a significant correlation between tendency to superstition and tendency to “other important people”. in addition, the persons who follow informative media had less tendency to superstition rather than persons who follow entertainment media. thereby, it is suggested to weaken superstitious beliefs in society, we should focus more on content of entertainment media in addition to re- socialization of family.