انسان آزمایشگاهی و مخدوش‌سازی خانوادۀ ژنتیکی با تاکید بر نگاه چالشی فوکویاما به فن‌آوری زیستی مدرن

ناباروری، یکی از مشکلاتی است که در جامعۀ انسانی از گذشته تا به امروز وجود داشته؛ اما همراه با پیشرفت جامعه و صنعتی شدن مخاطر‌های آن نیز افزون گردیده است. این معضل به‌وسیلۀ فن‌آوری زیستی جدید، راه‌حل‌هایی به ارمغان آورده است، اما به موازات آن چالش‌هایی ایجاد کرده که نادیده گرفتن و گذر از آن قادر است فجایع اجتماعی و اخلاقی خوف‌ناکی ببار آورد. مسائلی که ژرفای آن از قلم اندیشمندی چون «فوکویاما» نهیبی بر آیندۀ سرشت انسانی است. فوکویاما چنین چالش‌هایی را ورای جوامع به‌شکل ریشه‌ای، معطوف به هویت انسانی ارزیابی می‌کند، اما واقعیت آن است که چنین فن‌آوری‌هایی، بیش از آن‌که معضلات انفجارگونۀ آن در عرصۀ جهانی نمایان شود؛ در هر جامعه، حفره‌های فرهنگی و اجتماعی متعددی ایجاد خواهد کرد. در پژوهش حاضر، ضمن تکیه‌بر دیدگاه فوکویاما و بحث و بررسی نظریۀ او، با نگاهی بومی، مساله بازبینی و حلاجی شده است. مباحث گویای آن است که با توجه به بسترهای فرهنگی، اجتماعی و اعتقادی و هم‌چنین فقدان نظارت در عرصۀ تبادلی و نیز عدم شفافیت در زمینۀ حقوقی، به‌کارگیری این فن‌آوری در ایران با چالش‌های نوظهوری مواجه گردیده است که ضرورت توجه ویژۀ محققین و صاحب‌نظران علوم اجتماعی و رفتاری را دو چندان می‌سازد.

lab made human and genetic family distortion:fukuyama’s challenging view on modern biotechnology

infertility is one of the issues human societies have always coped with from past to today, and as the human societies have advanced and industrialized, the risks of infertility have grown, too. solutions have been proposed for this issue through new biological technologies, however, the same solutions have also created challenges that ignoring them could lead to horrible social and moral disasters. the depth of the issue revealed through the views of the great scholar, fukuyama, is a critical warning for the future of human nature. fukuyama has actually evaluated these challenges basically beyond what we know as human society and directed at human nature; however, the truth is that such technological solutions will create social and cultural holes in any society before their ever-growing byproducts reveal themselves throughout the world. in the current research, we have reviewed and evaluated the issue based on fukuyama’s views and theories but with a local look at the matter. this research suggests that according to iran’s cultural, social, and ethical backgrounds, the lack of observation in exchanges, including technological ones, and also non-transparency in iran’s law system, applying such technological solutions in iran have created new emerging challenges and demands the special attention of researchers and professional experts in social and behavioral sciences more than ever.