مطالعۀ کیفی عوامل اجتماعی موثر بر نشاط اجتماعی، سلامت روانی و رضایت از زندگی دانش‌آموزان از دیدگاه متخصصان

هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل اجتماعی موثر بر نشاط اجتماعی، سلامت روانی و رضایت از زندگی دانش‌آموزان مقطع ‌متوسطۀ استان سمنان است. این پژوهش ازلحاظ هدف کاربردی است و به‌صورت کیفی به اجراء درآمد. یازده نفر از متخصصان و صاحب‌نظران در سه بخش آموزشی، پژوهشی و اجرایی در حوزۀ موضوع تحقیق به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند و به روش غیراحتمالی مورد مصاحبه‌های عمیق نیمه‌ساختاریافته قرار گرفتند. تحلیل داده‌ها با استفاده از سه مرحلۀ کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد و در قالب 231 کد اولیه، 43 مفهوم و 17 مقوله سازمان‌دهی شدند. نتایج پژوهش نشان‌داد، عوامل محیطی، سازمانی و انگیزاننده، به‌عنوان شرایط علّی؛ مقوله‌های بسترسازی فرهنگی، بسترسازی امکانات و زیرساخت‌ها، و عوامل موثر در شاد کردن به‌عنوان شرایط زمینه‌ای؛ چالش‌های فردی، خانوادگی، مدرسه و جامعه به‌عنوان شرایط مداخله‌گر؛ مقوله‌های آموزشی، انگیزشی و یادگیری اجتماعی به‌عنوان راهبرد؛ و پیامدهای محسوس جسمانی و ظاهری، روحی و روانی، رفتاری، و بهبود کیفیت زندگی به‌عنوان پیامد حاصل از مدل شناسایی شدند. با توجه به نتایج حاصل، می‌توان اظهار کرد که ایجاد نشاط اجتماعی، سلامت روانی و رضایت از زندگی در بین دانش‌آموزان مدارس استان سمنان، موضوعی عمیق و زیربنایی است و نیازمند کارکرد درست حوزه‌ها و نهادهای مختلف است. پیشنهادها و اقدامات سطحی تاثیر زیادی در تقویت این متغیرها دارند، لیکن تاثیر پایدار و قابل‌توجهی در این خصوص ندارند؛ بنابراین، این موضوع نیازمند برنامه‌های راهبردی و بلندمدت است که تمام عوامل در کنار همدیگر برای دستیابی به نشاط اجتماعی، سلامت روانی و رضایت از زندگی پایدار همکاری کنند.

Investigating Social Factors Affecting Students’ Social Vitality, Mental Health and Life Satisfaction from the Perspective of Experts (A Qualitative Study)

The main purpose of this study is to investigate the social factors affecting social vitality, mental health and life satisfaction of high school students in Semnan Province. This research is applied in terms of purpose and was implemented qualitatively. Eleven specialists and experts in three educational, research and executive departments in the field of research subject were subjected to indepth semistructured interviews by purposive sampling and nonprobability method. Data analysis was performed using three stages of open, axial and selective coding and were organized in the form of 231 primary codes, 43 concepts and 17 categories. The results showed that environmental, organizational and motivating factors, as causal conditions; Categories of cultural bedding, bedding of facilities and infrastructure, and factors affecting happiness as background conditions; Challenges related to persons, family, school and community as intervening conditions; Educational, motivational and social learning categories as a strategy; And tangible physical, mental, behavioral, and quality of life outcomes were all identified as model outcomes. According to the results, it can be stated that creating social vitality, mental health and life satisfaction among school students in Semnan province is a deep and fundamental issue and requires the proper function of various fields and institutions. Suggestions and superficial measures have a great effect on strengthening these variables, but they do not have a lasting and significant effect in this regard. Therefore, this issue requires strategic and longterm plans that all factors work together to achieve social vitality, mental health and satisfaction with sustainable life.