آزمون تجربی رابطه‌ی آنومی نهادی و جرائم خشونت‌آمیز در ایران

خشونت، رفتاری آسیب‌زننده به دیگری است و تحقیقات مختلفی نقش متغیرهای اجتماعی را در وقوع آن نشان داده‌اند. خشونت در تمامی شکل‌های آن یکی از مسائل اجتماعی ایران امروز است. به‌طوری‌که آمارهای مربوط به جرائم خشن در دهه‌ی گذشته و نیز نتایج تحقیقات نشان می‌دهند که جرائم خشونت‌آمیز در سال‌های اخیر به اشکال و صور متعدد افزایش یافته است. لذا این پژوهش با هدف تبیین جامعه‌شناختی جرائم خشونت‌آمیز براساس مولفه‌های نظریه آنومی نهادی طراحی شده است تا در پرتو آن، تبیینی از جرائم خشن را ارائه دهد. در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیل ثانویه، داده‌های استانی دو دهه اخیر مربوط به نهادهای اجتماعی و جرائم خشونت‌آمیز مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که حمایت تجربی از رویکرد نظریه آنومی نهادی در ایران در حد متوسطی است و در بین سازه‌های تعریف شده برای تبیین جرائم خشونت‌آمیز، اختلال و ضعف نهاد خانواده و اختلال در نهاد اقتصاد بیشترین تاثیر را دارند؛ اما احتمالاً متغیرهای آشکار انتخاب شده برای سنجش میزان ضعف در دو نهاد دیگر، توان تبیین کافی نداشته‌اند. نتیجه‌ی تحقیق، گزاره‌های نظریه آنومی نهادی مبنی بر بالا رفتن میزان جرائم خشونت‌آمیز در نتیجه‌ی ضعیف شدن نهادهای غیراقتصادی را تایید می‌کند. بدین معنا که رابطه نهادهای غیراقتصادی با جرم مثبت بوده است. در نتیجه می‌توان گفت که نتایج نشان‌دهنده‌ی اختلال و ضعف نهاد خانواده و نیز اختلال در نهاد اقتصاد بر تعادل نهادی قدرت است و می‌توان ادعا نمود که جامعه ایران با نوعی ناموزونی و عدم تعادل نهادی قدرت و به‌تبع آن رشد جرائم خشن مواجه است.

Experimental test of the relationship between institutional anomie and violent crime in Iran

Violence is a behavior that is harmful to another, and various studies have shown the role of social variables in its occurrence. Violence in all its forms is one of the social problems of Iran today. So that the statistics of violent crimes in the last decade as well as the results of research show that violent crimes have increased in various forms in recent years. Therefore, this study has been designed provide a sociological explanation of violent crimes based on the components of institutional anomie theory categories in order to provide an explanation of violent crimes in its light. In this study, using the secondary analysis method, the provincial data of the last two decades related to social institutions and violent crimes have been analyzed. Findings show that empirical support for the approach of institutional anomie theory in Iran is moderate and among the structures defined to explain violent crime, disruption and weakness of the family institution and economic dominance have the greatest impact. But the explicit variables selected to measure weakness in the other two institutions may not have been sufficiently explained. The research confirms the statements of the institutional anomie theory that the rate of violent crime increases as a result of the weakening of noneconomic institutions. This means that the relationship between noneconomic institutions and crime has been positive. As a result, it can be said that the results show the disorder and weakness of the family institution and the dominance of the economic institution over the institutional balance of power and it can be claimed that Iranian society is facing a kind of institutional imbalance and consequent growth of violent crimes.