سنجش و مقایسه سرمایه اجتماعی در گونه‌های متفاوت محلات شهری (نمونه موردی: محله سلطان میر احمد و فین کاشان)

اجتماع محلّی، مناسب‌ترین بستر برای دستیابی به غنای اجتماعی است، به‌گونه‌ای که ارزش بافت‌های محلات شهری با الگوهای اجتماعی قابل‌سنجش است. در جریان گذر از مفهوم سنتی برنامه‌ریزی شهری، مفاهیم جدیدی شکل گرفته که ماهیتاً از تبار علومی چون جامعه‌شناسی نشایت گرفته و تبیین مشکلات مربوط به نقصان هویت و دلبستگی به محلات از سیر پالایش مفاهیمی چون سرمایه اجتماعی می‌گذرد. هدف پژوهش جاری، بررسی میزان و مقایسه ابعاد سرمایه اجتماعی در محلات، بخصوص در گونه‌های متفاوت نظیر دو محله سلطان میر احمد و فین کاشان است که بعد از نتیجه‌گیری بتوان به‌عنوان چارچوب سیاست‌گذاری برای توسعه شهری مورد استفاده قلمداد کرد. روش نمونه‌گیری در پژوهش حاضر چندمرحله‌ای و ابزار گردآوری اطلاعات، به‌صورت پرسشنامه بوده که اعتبار آن با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت. فرضیات به روش آزمون تفاوت میانگین دو نمونه مستقل (آزمون t) و آزمون کا اسکوئر (chisquare) مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده آن است که تفاوت معنی‌داری در اندازه شبکه روابط اجتماعی در دو گونه محله وجود داشته که روابط گروهی بیشترین نقش را داشته و میزان اعتماد اجتماعی با توجه به ناهمگونی جمعیتی در گونه محله قدیمی در سطح پایین‌تری قرار داشته است. در چارچوب سیاست‌گذاری می‌توان از سازوکار کیفی روابط، اعتماد، مشارکت و انسجام اجتماعی در محلات، با تاکید بر روابط و اعتماد اجتماعی بهره جست.