بررسی نقش مصلحت در ادوار انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 و پایه گذاری نظام جمهوری اسلامی ایران توسط امام خمینی، ولی فقیه به عنوان مهم ترین رکن قانون اساسی دارای اختیارات گسترده ای شد که پایه آن برگرفته از نظریه مشروعیت حکومت فقیه پس از غیبت امام عصر (عج) بود. مطابق این نظریه سنجش مصلحت در جامعه اسلامی یکی از مهم ترین وظایف ولی فقیه و رهبر جامعه اسلامی است که البته ابزاری همچون حکم حکومتی را نیز در اختیار دارد. در فقه سیاسی مورد تعریف امام خمینی و آیت الله خامنه ای، مصلحت به معنای لحاظ کردن خیر عموم مسلمین و از همه مهمتر حفظ نظام اسلامی است. یکی از مهم ترین جلوه های این اصل، کاربست آن در انتخابات ریاست جمهوری بوده است؛که در این اثر با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از مطالعات کتابخانه ای به آن پرداخته شده است. مقام ولایت فقیه و نهاد های زیر مجموعه آن، مانند شورای نگهبان، همواره در روند انتخابات و تایید صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری دقت داشته اند تا میزان مشارکت عمومی مردم در انتخابات کمرنگ نشود؛ البته این امر در کنار حفظ آرامش انتخابات و جلوگیری از فضای دو قطبی و تشنجی و با رویکرد حفظ نظام اسلامی، به عنوان مهم ترین واجب شرعی بوده است.