مولفه‌های مفهومی مقاومت در اندیشه امام خامنه‌ای (مدظله العالی)

پس از انقلاب اسلامی، گفتمان مقاومت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی، ذیل کلان گفتمان اسلام سیاسی - فقاهتی به دال مرکزی اسلام ناب محمدی و با قرائت امام خمینی (ره) شکل گرفت و به عنوان رویکرد اتخاذی نظام اسلامی در فضای نظام بین‌الملل و همچنین پاسخی کارا و عکس‌العملی واقع‌بینانه در برابر نظام سلطه و استکبار در راستای تامین منافع کشور قد علم نمود. این گفتمان که مبتنی بر اندیشه امامین انقلاب و ساخت بومی کشور تعریف گشته، نشان ‌دهنده مسیر ریل‌گذاری صحیح و متناسب با آرمان‌ها و اهداف انقلاب اسلامی برای دستگاه‌های تصمیم‌ساز در حوزه سیاست خارجی و کارگزان نظام است. نخستین گام برای استقرار درست و کامل گفتمان مقاومت، شناخت دقیق معنا و مفهوم مقاومت و واکاوی مولفه‌های بنیان‌شناسانه آن است. سوال اصلی پژوهش حاضر، در ارتباط با چیستی مولفه های مفهومی مقاومت اسلامی در اندیشه امام خامنه‌ای حفظه‌الله تعالی است. برای وصول به پاسخ، با استفاده از روش «تحلیل محتوای کیفی متن‌محور» بیانات معظم‌له پیرامون مفهوم «مقاومت» متناسب با اقتضائات روش‌شناسانه، مورد بررسی قرار گرفت. در همین راستا 9262 فیش از بیانات ایشان استخراج گردید و پس از پالایش، 225 فیش مورد تدقیق و بررسی قرار گرفت و براین اساس مولفه‌های مفهوم‌شناسی مقاومت در قالب پنج مقوله (مبانی، خاستگاه، ویژگی‌ها، ابعاد و انواع) تشریح گردید.یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مقاومت، مجموعه‌ عملکردی برنامه‌ریزی‌شده، کارآمد و هوشمند در تمامی عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، در سطوح فردی، اجتماعی و نهادی، به جهت مقاوم‌سازی ساخت وجودی افراد و مستحکم‌سازی بافت جامعه و حکومت، برای مقابله با دشمن درونی افراد اعم از شیطان و وساوس نفسانی از یک سو و مواجهه با دشمن بیرونی و در راس آن جبهه استکبار جهانی و طواغیت عالم از سوی دیگر است که منجر به نیل به سعادت و کمال دنیوی و اخروی خواهد شد.