تبیین مبانی نقلی و عقلی مردم‌‌سالاری دینی

در فلسفه سیاست که در آن به مسائلی، نه با دغدغه های کاربردی علم سیاست، بلکه مرتبط با جنبه های نظری و مبنایی این علم پرداخته می شود؛ نقش اراده مردم در فرآیند حاکمیت یکی از مباحث اساسی است. اهمیت این بحث، این سوال را به‌طور جدی مطرح می‌ سازد که تحفظ همزمان بر نقش اراده الهی و اراده مردم در استقرار و بقای حاکمیت دینی از چه مبنای نقلی و عقلی برخوردار است؟ یافته های نظری این پژوهش که با شیوه اسنادی و تبیینی و با بهره‌ گیری از ادله نقلی و عقلی حاصل شده است بدین قرار است که در مردم‌‌سالاری دینی از یک‌سوی مالکیت و حاکمیت حقیقی عالم هستی به‌ویژه انسان ‌ها از آن خداست و اسلام تنها آیین سامان ‌بخش حیات انسان در تمام عرصه‌ هاست و از دیگر سوی به اقتضای اراده تکوینی خداوند، انسان اختیار تعیین سرنوشت خویش را دارد و حاکمیت اسلام تنها از رهگذر عمل به قوانین اسلام از روی اراده و اختیار انسان ‌هاست؛ اما این اختیار نه منشا حقانیت و مشروعیت حاکمیت اسلام، بلکه خاستگاهِ عینیت و عامل بقای حاکمیت اسلام و حاکمان الهی است.