روش‌ شناسی و تحلیل موضوعی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد رشته‌ آهنگسازی در دانشگاه‌های دولتی ایران از سال 1390 تا 1400

پژوهش حاضر به روش‌شناسی و تحلیل موضوعی پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد رشته آهنگ‌سازی در دانشگاه‌های دولتی ایران (گروه موسیقی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دانشکده موسیقی دانشگاه هنر) در دهه 1390 پرداخته است. تبیین دستاوردهای پژوهشی در مراکز دانشگاهی ایران و در رشته‌ی آهنگ‌سازی به‌منظور شکل‌گیری زمینه‌های پژوهشی جدید ازجمله اهداف اصلی این پژوهش بوده است. این پژوهش اهدافی چون دسته‌بندی موضوعی، تعیین فراوانی روش‌های پژوهش به‌کاررفته و بیشترین و کمترین موضوعات پژوهشی را مورد بررسی قرار داده است. سئوالات اصلی پژوهش عبارت‌اند از: 1) پایان‌نامه‌های رشته آهنگ‌سازی در چه گروه‌های موضوعی طبقه‌بندی می‌شوند؟ 2) روش پژوهش مورد استفاده و فراوانی آن چه بوده است؟ 3) بیشترین و کمترین موضوعات مورد پژوهش کدام‌اند؟ 4) کدام کلیدواژه‌ها بیشتر مورد استفاده قرار گرفته‌اند؟. پیش‌ازاین نیز پژوهش‌های مشابهی در رشته‌های گروه علوم انسانی صورت گرفته است، اما از مرتبط‌ترین پژوهش‌های پیشین می‌توان به پژوهشی در رشته‌ی نوازندگی ساز جهانی اشاره کرد. در این پژوهش درمجموع دویست و پانزده عنوان پایان‌نامه مورد بررسی قرار گرفتند. این پژوهش به شیوه کتابخانه‌ای به گردآوری اطلاعات پرداخت و با به‌کارگیری روش توصیفی- تحلیلی، پایان‌نامه‌ها را در شش گروه اصلی و بیست و یک زیرگروه فرعی طبقه‌بندی موضوعی کرد. گروه‌های اصلی این پژوهش عبارت‌اند از: «تجزیه‌وتحلیل آثار آهنگ‌سازی»، «مطالعات میان‌رشته‌ای موسیقی»، «موسیقی‌شناسی»، «علوم آهنگ‌سازی»، «پداگوژی موسیقی» و «سایر موضوعات». موضوعاتی چون «تجزیه‌وتحلیل آثار منتخب آهنگ‌سازان» و «تجزیه‌وتحلیل اثر پایان‌نامه عملی دانشجو» بالاترین فراوانی و موضوعاتی نظیر «مطالعات میان‌رشته‌ای جامعه‌شناسی و موسیقی» و «مطالعات میان‌رشته‌ای هنرهای زیبا و موسیقی» کمترین فراوانی را داشته است. از میان روش‌های پژوهش مورد استفاده، روش «توصیفی» بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. از سایر روش‌های پژوهش به ترتیب فراوانی می‌توان به روش‌های «همبستگی»، «تاریخی»، «تجربی» و «علی-تطبیقی» اشاره کرد. درنتیجه‌ی استخراج 1049 کلیدواژه، کلیدواژه‌هایی چون «سونات»، «هارمونی»، «فرم» و «آهنگ‌سازی» مشمول بیشترین تکرار بودند.

research methodologies and thematic analysis of masters’ theses statements of music composition in iran from 2011 to 2021

graduate theses have consistently held paramount significance as pivotal reference sources within academic and scientific spheres. this article adopts the methodology of thematic analysis to delve comprehensively into 215 master's theses encompassing the domain of music composition. these theses were conducted during the period spanning from 2011 to 2021 in two iranian state universities: the faculty of music at the university of art and the department of music, faculty of fine arts at the university of tehran. this research aims to address the following questions: 1) in what thematic categories are the theses in the field of composition classified? 2) which types of research methodology have been utilized in this field? 3) what are the most and least researched topics in the field of music composition? and 4) which keywords have been predominantly employed in the theses? similar prior research has critically analyzed thematic content in theses and articles within iranian universities, primarily focusing on humanities, arts, and engineering sciences. the required information for the present study including titles, abstracts, and keywords, has been collected through a library-based approach. using a descriptive-analytical method and based on the content of the theses, thematic categorization and methodology classification have been undertaken. by examining titles, abstracts, and content analysis, the theses have been categorized into six main groups, which are as follows: analysis of compositional works, interdisciplinary studies, musicology, composition sciences, music pedagogy, and miscellaneous topics”. the outcomes of the analysis indicate that topics such as analysis of compositional works and historical and comparative music studies have garnered the most attention. on the other hand, subjects like interdisciplinary studies in sociology and music and interdisciplinary studies in fine arts and music encompass the least represented titles. thesis research methods leading to five categorized methods: descriptive, historical, experimental, casual comparative and correlation. the descriptive method was the most commonly used. keywords such as harmony and form are prominently repeated over 20 times, indicating that harmonic and formal analysis are of particular interest to students in the field of music composition research topics.