تحلیل محتوای خط‌مشی‌های اقتصاد سینما در دولت‌های پس از انقلاب اسلامی و ارزیابی اولویت‌ها و نتایج عملکرد آنها

هدف از این مقاله تحلیل و بررسی ملاحظات اقتصادی در حوزه سینما در سال‌های پس از انقلاب اسلامی و توصیف میزان توجه خط‌مشی‌گذاران به مقوله‌های مرتبط با اقتصاد فرهنگ در این حوزه با توجه به اولویت‌ها و بخشی از عملکردها است. روش این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر داده کمی و کیفی و از نظر نحوه اجرا تحلیل محتوا و داده‌های ثانویه است. داده‌ها شامل اسناد، قوانین و آئین‌نامه‌ها، برنامه‌های اصلی دولت‌ها و وزیران فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز مصاحبه با صاحب‌نظران بوده است. در دوره‌های مختلف با تغییر در دولت‌ها و حتی وزرای یک دولت، در سیاست‌ها و اولویت‌های اقتصاد سینما تغییراتی ایجاد شده است. البته در تمامی دوره‌ها به جز دولت تدبیر و امید، نظارت و مشارکت دولتی از سه اولویت اول مسئولان سینمایی محسوب می‌شود. اهداف و اولویت‌هایی چون افزایش سرانه سالن‌های سینما که در دستور دولت‌ها بوده است، با وجود افزایش نسبی به نتیجه مطلوب و استاندارد نرسیده است. تاکید بر تولید آثار سینمایی ایرانی و حذف تدریجی اکران فیلم‌های سینمایی خارجی از سیاست‌هایی بوده است (اگرچه گاه نانوشته) که با موفقیت دنبال شده است. در مقابل خط‌مشی‌هایی چون تسهیل اعطای مجوز تولید و اکران و سازوکارهایی مانند شورای عالی سینما در گذر به دوره‌های بعدی مورد چشم‌پوشی قرار گرفته است.

Content Analysis of Cinema Economic Policies after the Islamic Revolution States in Iran and Assessing Their Preferences and Performance Results

This article’s goal is analysis of economic issues about cinema in after the Islamic revolution era and description of policymakers’ attention to cultural economics in this area in order to states preferences and performances. Applied methods are content analysis and second data analysis. Data are consisted of documents, regulations and rules and states and ministries of culture’s programs, and also interview with experts. Nonearbitrary sampling is used for written policies and snowball sampling is used for interviews. Finally, after content analysis of samples, second data analysis is used for this study. The results show that in all studying periods cinema economics policies and preferences are changing in order of policymakers changing even in a state. In all states except the eleventh state, governmental regulation and participation is in the first three preferences of the states. The goals and preferences such as cinema screens developments in spite of policymakers’ attention have not been successful. Production of Iranian films and increase of foreign films exhibition is one of the all states goals (sometimes unwritten) which successfully is done. On the other hand, policies like facilitation of production and exhibition permit in other states are missed.