ارزیابی حساسیت فیزیکی سواحل تنگه هرمز در برابر ریزش‎های نفتی براساس شاخص حساسیت زیست محیطی

نشت نفت، اکوسیستم های ساحلی را نابود نموده و کیفیت آب را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. شاخص حساسیت زیست محیطی برای کاهش پیامدهای زیست محیطی ناشی از نشت نفت و کمک به اولویت تخصیص منابع و جایگزینی در طول عملیات پاک سازی تدوین گردیده است. پژوهش حاضر باهدف تعیین حساسیت فیزیکی سواحل تنگه هرمز با استفاده از روش فوق در سال 1392 انجام گردید. به همین منظور با استفاده از تصاویر ماهواره ای، نقشه های خصوصیت زمین شناسی ساحل، جزر و مد و انرژی امواج، شیب و همچنین بازدیدهای میدانی، محدوده موردنظر بر اساس کدهای ارائه شده نووآ در سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) طبقه بندی گردید. بر این اساس از مجموع 258 کیلومتر محدوده مورد نظر، سواحل شنی دانه ریز تا متوسط با رتبه 3a، 98 کیلومتر (38 درصد)، ریپ رپ با رتبه 6b حدود 3 کیلومتر (1 درصد)، پهنه های جزرومدی در معرض با رتبه 7، 61 کیلومتر (24 درصد)، پهنه های جزرومدی در پناه با رتبه 9a، 8 کیلومتر (3 درصد) و درختان حرا با رتبه 10d، 88 کیلومتر (34 درصد) را به خود اختصاص داده اند. همچنین نتایج نشان داد 38 درصد سواحل دارای حساسیت کم، 1 درصد با حساسیت متوسط و 61 درصد سواحل دارای حساسیت بالایی نسبت به سهولت پاک سازی آلودگی های نفتی احتمالی دارند. این بدان معناست که اکثر سواحل تنگه هرمز دارای حساسیت بالایی نسبت به آلودگی های نفتی می باشند که پاک سازی آن ها تا حدودی سخت است. لذا استفاده از روش های مناسب پاک سازی موردنیاز است تا در صورت بروز هرگونه سانحه، کمترین میزان آسیب به این منطقه حساس وارد شود.

Physical susceptibility of Strait of Hormuz coasts to oil spill based on environmental sensitivity index (ESI) using NOAA

Oil spills can devastate ecosystems and severely affected water quality. The environmental sensitivity index (ESI) was developed to reduce the environmental consequences of a spill and help prioritize the placement and allocation of resources during cleanup efforts. The aim of this study was to determine of the physical sensitivity of the Strait of Hormuz coasts line using the ESI method (2013). The shorelines of Strait of Hormuz were classified on the basis of environmental sensitivity index (ESI) using satellite data (IRSPAN ETM), geological maps, tide and wave energy, slope and filed observations. All obtained data and information were feed into the GIS program. The result showed that the 258 km shoreline were concise about 38% exposed, solid manmade structures (1B), 38 % of fine to mediumgrained sandy beaches (3A), 1% of rip rap (6B), 24 % of exposed tidal flats (7), 3 % of Sheltered tidal flats (9A) and finally 34% of mangroves (10D). Also, in the study area 61% were defined as high sensitivity areas1% Medium sensitivity areas and 38% low sensitivity areas. This means that most of Strait of Hormuz coastlines were as high sensitivity to oil spill, which means clean up is very difficult.