>
Fa   |   Ar   |   En
   منشاء‌یابی هیدروکربن‌های موجود در رسوبات سطحی سواحل خلیج‌فارس در محدوده استان بوشهر با استفاده از نشانگرهای زیستی آلکان نرمال  
   
نویسنده دشت بزرگ مهدی ,ریاحی بختیاری علیرضا ,شوشی زاده محمدرضا ,تقوی لعبت
منبع زيست شناسي دريا - 1398 - دوره : 11 - شماره : 44 - صفحه:75 -92
چکیده    این مطالعه باهدف تعیین منشا هیدروکربن های موجود در رسوبات سطحی سواحل خلیج فارس در محدوده استان بوشهر با استفاده از نشانگرهای زیستی آلکان های نرمال در سال 1397 انجام شد. جهت انجام این تحقیق 8 ایستگاه اصلی و از هر ایستگاه اصلی 3 نقطه جهت نمونه برداری انتخاب گردید. نمونه ها از رسوبات سطحی (5 0 سانتی متر) در 24 نقطه منتخب نوار ساحلی استان بوشهر برداشت گردید. آزمایش های موردنظر در این تحقیق روی هر نمونه با 3 بار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان رس در نمونه رسوب منطقه بهرگان (62 درصد) و کمترین آن در نمونه رسوب منطقه نایبند (28 درصد)، بیشترین میزان سیلت در نمونه رسوب منطقه مند (34 درصد) و کمترین آن در نمونه رسوب بندر گناوه (23 درصد) و بیشترین میزان شن در نمونه رسوب بندر عسلویه (45 درصد) و کمترین آن در نمونه رسوب بندر بهرگان (13 درصد) می باشد. محدوده مواد آلی کل نیز در نمونه های رسوب 18.8 (ap3) 264.4 (gp2) میلی گرم بر گرم وزن خشک تعیین گردید (میانگین = 52 ±47.7). نتایج اندازه گیری ترکیبات آلکان نرمال با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی نشان داد که بیشترین میزان آلکان مربوط به ایستگاه گناوه2 (gp2) با 220626 میکروگرم بر گرم وزن خشک و کمترین میزان مربوط به ایستگاه عسلویه3 (ap3) با 404 میکروگرم بر گرم وزن خشک رسوب می باشد. آنالیز واریانس یک‌طرفه نشان داد که میزان مواد آلی کل و ترکیبات آلکان در رسوبات ایستگاه های مختلف دارای اختلاف معنی‌دار می باشد (0.05>p). میزان آلکان در رسوبات موردمطالعه نشان داد که بر اساس معیار بین المللی رسوبات به‌شدت آلوده می باشند. جهت تعیین منشا آلکان های نرمال از شاخص های cpi (02.1) و بیومارکرهایی نظیر pr/ph (02.1)، pr/nc17 (06.4/3)، ph/nc18 (07.2/3)، lmw/hmw (05.1/1) و u/r (101.3/75) استفاده گردید. نتایج نشان داد که هیدروکربن های موجود در رسوبات سطحی منطقه موردمطالعه منشا پتروژنیک (نفتی) دارند که ممکن است ناشی از نشت مواد نفتی از خطوط انتقال نفت خام، نشت از سکوهای بهره برداری نفت خام، تردد نفت‌کش‌ها و عوامل دیگر باشد.
کلیدواژه منشاء‌یابی، نشانگرهای زیستی، آلکان نرمال، رسوبات سطحی، خلیج‌فارس.
آدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران, دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست, گروه محیط زیست, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی, گروه محیط زیست, ایران, دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور, دانشکده داروسازی، مرکز تحقیقات علوم دارویی دریایی, گروه شیمی دارویی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران, دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست, گروه محیط زیست, ایران
 
   Source identification of hydrocarbons in surface sediment of the Persian Gulf in Bushehr province using n-alkane biomarkers  
   
Authors Dashtbozorg Mehdi ,Riyahi Bakhtiari Alireza ,Shushizadeh Mohammad Reza ,Taghavi Lobat
Abstract    This study aimed to determine the origin of hydrocarbons in surface sediment of the Persian Gulf coasts in Bushehr province using n alkane biomarkers in 2018. For this purpose, 8 main stations and 3 points from each main station were selected for sampling. The samples were collected from surface sediments (05 cm) at 24 selected points of coastal zone of Bushehr province. Experiments in this study were performed on each sample with 3 replications. The results showed that the highest clay content was found in Bahregan port sediment sample (62%) and the lowest in Naiband sediment sample (28%), the highest silt content in Mond sediment sample (34%) and the lowest in Genaveh port sediment sample (23%) and the highest amount of sand in the sediment sample of Asalouyeh port (45%) and the lowest in the sediment sample of Bahregan port (13%). Total organic matter (TOM) content was also determined in sediment samples 18.8 (AP3) 264.4 (GP2) mg/g dry weight (mean=47.7 ±52). The results of measurement of nalkanes by gas chromatography (GCMS) showed that the highest nalkanes belonged to Genaveh2 (GP2) with 220626 mu;g/g dry weight and the lowest to Asalouyeh3 (AP3) with 404 mu;g/g dry weight. Oneway ANOVA showed that the amount of total organic matter and nalkane compounds in sediments of different stations was significantly different (P le;0.05). The amount of nalkanes in the studied sediments showed that they are highly contaminated according to the international criteria. To determine the source of n alkanes from CPI indices (0.12) and biomarkers such as Pr/Ph (0.12), Pr/nC17 (0.43.6), Ph/nC18 (0.23.7), LMW/HMW (0.11.5) and U/R (10.375.1) were used. The results showed that the hydrocarbons in the surface sediments of the study area are of petrogenic origin, which may be due to oil leakage from crude oil pipelines, leakage from petroleum exploitation platforms, oil tanker traffic and other factors.
Keywords Source identification ,Biomarkers ,n-alkane ,Surface sediment ,Persian Gulf.
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved