مطالعۀ جمعیت عوامل قارچی در نمونه های بذری ارقام کلزای زمستانه

آلودگی­های بذری در روی کلزا همانند سایر محصولات از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و همه ساله امکان بروز تغییرات در آن ها وجود دارد. بیماری های ساق سیاه کلزا و پوسیدگی سفید اسکلروتینیایی در حال حاضر مهمترین عوامل خسارت این محصول در ایران به شمار می آیند. احتمال انتقال مستقیم عوامل قارچی این دو بیماری از راه آلودگی های بذری و یا غیر مستقیم آن ها در بقایای آلوده موجود در محموله های بذری خطر استقرار و گسترش آن ها را به همراه دارد. در این راستا برای بررسی آلودگی بذرها به عوامل قارچی نمونه های بذری از محموله های بذر کلزای تولید شده در مناطق سرد شامل استان های البرز، کرمانشاه و مرکزی جمع آوری شدند. با هدف مشاهدات ماکروسکوپیک سطوح بذرهای برداشتی، بررسی نشانه های غیر طبیعی سطح بذرها شامل چروک، ترک، ریسه یا شبیه آن، اووز مشکوک به بیماری های باکتریایی و لکه های سیاه صورت گرفت. همچنین احتمال حضور اسکلروت های قارچ عامل بیماری پوسیدگی سفید ساقه و بقایای گیاهی دارای آلودگی به پیکنیدهای قارچ عامل بیماری ساق سیاه کلزا در نمونه های بذری بررسی شدند. شناسائی عوامل قارچی همراه بذرها نیز در آزمایشگاه با استفاده از کلید های معتبر قارچ شناسی صورت گرفت. در هیچکدام از نمونه ها اسکلروت های قارچ عامل بیماری پوسیدگی سفید ساقه یافت نشدند. همچنین بقایای غلاف و قطعات ساقه موجود در نمونه های تهیه شده در مقطع پیش از عملیات بوجاری علایم مشکوک به آلودگی به پیکنیدهای قارچ عامل ساق سیاه نداشتند. نتایج حاصل از بررسی قارچ های همراه بذرهای کلزا حاکی از آن بود که این بذرها به قارچهای مختلفی از جنس های ریزوپوس (rhizopus sp.,)، آسپرژیلوس (aspergillus sp)، آلترناریا (alternaria sp.) و پنی سیلیوم (penicillium sp.)آلوده بودند.