مکان یابی ژن های کنترل کننده سرعت و درصد جوانه زنی در آفتابگردان تحت شرایط تنش شوری

تنش شوری از جمله عوامل محدود کننده رشد گیاهان می باشد. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر صفات درصد و سرعت جوانه زنی بذور آفتابگردان و تعیین مکان ژن های کنترل کننده صفات مذکور در ژنوم آفتابگردان، مطالعه ای در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گروه اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهی دانشگاه ارومیه به اجرا در آمد. عامل اول شامل 70 رگه درون زاد نوترکیب آفتابگردان حاصل از تلاقی pac2 (به عنوان والد مادری) و rha266 (به عنوان والد پدری) به همراه والدین و عامل دوم سطوح مختلف تنش شوری شامل صفر، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین سطوح مختلف شوری و رگه های خالص و برای هر دو صفت مورد مطالعه تفاوت معنی دار در سطح احتمال یک درصد وجود دارد و اثر متقابل رگه و شوری نیز معنی دار است. وراثت پذیری برای درصد جوانه زنی 14 درصد و برای سرعت جوانه زنی 20 درصد برآورد شد. مکان یابی ژن ها با استفاده از نقشه پیوستگی شامل 221 نشانگر ssr/snp با متوسط فاصله 7/44 سانتی مورگان بین نشانگرها انجام گرفت. در سطوح مختلف تنش شوری، برای صفت درصد جوانه زنی qtl 12  و برای صفت سرعت جوانه زنی 22 qtl شناسایی شد. درصد تغییرات فنوتیپی توجیه شده توسط qtl ها برای صفات مورد مطالعه بین 2/04% تا 67/61% متغییر بود. در این مطالعه، qtlهای salt2.pg.13.1، salt2.pgs.2.1، salt2.gr.1.1، salt4.gr.9.1، salt6.gr.10.1 و salt8.gr.6.1 دارای بیشترین ضریب تغییرات فنوتیپی می باشند. نتایج این تحقیق بیانگر وجود qtlهای غیر اختصاصی (هم مکان) برای صفات مورد مطالعه است که این امر اهمیت زیادی در به نژادی گیاهی داشته و گزینش همزمان چندین صفت را امکان پذیر می سازد.