بررسی نوع خواب بذر و مناسب‌ترین روش‌های شکستن آن در سه اکوتیپ گون مرتعی (Astragalus Cyclophyllus)

به‌منظور بررسی مشکلات جوانه‌زنی گون مرتعی (astragalus cyclophyllus) آزمایش دو عاملی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. عامل اول شامل اکوتیپ‌های گون سمیرم، دماوند و زنجان و عامل دوم تیمار شکست خواب بذر در 10 سطح شامل خراش‌دهی مکانیکی به‌ همراه سرمادهی با مدت زمان‌های 10، 20 و 30 روز در دمای 4 درجه سانتی‌گراد، خراش‌دهی مکانیکی به‌ همراه اسید جیبرلیک با غلظت 400 و 500 میلی‌گرم در لیتربه‌ مدت  48 ساعت، خراش‌دهی با اسید سولفوریک 96 درصد به‌ مدت 2 و 4 دقیقه، خراش‌دهی مکانیکی به‌ همراه نیترات پتاسیم 2 درصد به‌ مدت 72 ساعت، تیمار خراش‌دهی مکانیکی به‌ همراه اسید جیبرلیک با غلظت 400 میلی‌گرم در لیتربه‌مدت 48 ساعت با سرمادهی 20 روز و شاهد بودند. نتایج نشان داد که اکوتیپ‌ها از نظرکلیه صفات به‌ جز طول ریشه‌چه تفاوت معنی‌داری داشتند و تفاوت بین تیمارهای شکست خواب بذر و اثرات متقابل آن‌ها برای کلیه صفات معنی‌دار بود. تیمار خراش‌دهی مکانیکی به‌ همراه اسید جیبرلیک400 میلی‌گرم در لیتر با سرمادهی 20 روز سبب افزایش درصد جوانه‌زنی کل در اکوتیپ سمیرم با میانگین 84/67 درصد شد. اکوتیپ دماوند به دلیل قوه نامیه بالا در بیشتر صفات نسبت به دو اکوتیپ سمیرم و زنجان برتر بود. از بین تیمارها خراش‌دهی مکانیکی به‌ همراه اسید جیبرلیک 400 میلی‌گرم در لیتربر مولفه‌های جوانه‌زنی تاثیر بیشتری داشت. براساس نتایج آزمایش مشخص گردید که خواب بذر از نوع فیزیکی است، زیرا با اعمال تیمار خراش‌دهی بذرها قادر به  جوانه‌زنی شدند.

Seed dormancy determination and breaking in three different ecotypes of Astragalus cyclophyllus

To study the problems of the Astragalus seed germination, a factorial experiment includes ecotype and dormancy breaking was carried out in base of a completely randomized design with 3 replications. The first factor consisted of different ecotypes Samirom, Damavand, Zanjan and the second factor was seed dormancy breaking treatments in 10 levels (mechanical scarification plus chilling time with 10, 20 and 30 days prechilling at 4 °C, mechanical scarification and gibberellic acid at a concentration of 400 and 500 ppm for 48 hours, scarification with sulfuric acid 96% for 2 and 4 min, mechanical scarification and 2% potassium nitrate for 72 h, mechanical scarification and gibberellic acid 400 ppm for 48 h with 20 days prechilling and intact seeds as control. Results showed that the ecotypes were different significantly for all traits except root length. Interaction of seed dormancy breaking treatments and ecotype were significant for all traits. Damavand ecotypewas higher than the restdue to the high viability, total germination percentage, germination rate and seedling vigor index. Among the treatments, mechanical scarification+gibberellic acid 400 ppm had more effective for germination parameters. Based on the results it could be said that seed dormancy is physical, because of seed scarification treatments they were able to absorb water and germinate.