بررسی اثر پوترِسین و تنش شوری بر برخی از شاخص ‌های جوانه‌زنی بذور حنا (توده بومی جنوب کرمان)

حنا (lawsonia inermis l.) درختچه‌ای زینتی و دارویی، حاوی ماده موثره لاوسون بوده که در برخی از مناطق جنوب و جنوب شرق ایران کشت می‌شود. تنش شوری یکی از عمده‌ترین تنش‌های محیطی غیر زیستی است که تمام مراحل رشد و نمو گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پلی‌آمین‌ها از جمله پوترسین می‌توانند نقش مهمی در رشد و نمو گیاه و پاسخ به تنش ایفا کنند. به منظور بررسی تاثیر پوترسین و تنش شوری nacl بر برخی از شاخص‌های جوانه‌زنی، یک آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در ژرمیناتور به مدت 11 روز اجرا شد. فاکتور اول سطوح پوترسین (صفر و 75/0 میلی‌مولار) و فاکتور دوم شامل چهار سطح تنش شوری (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان داد میان تیمارهای پوترسین اختلاف معنی‌داری در سطح شوری شاهد بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذور حنا به غیر از شاخص بنیه بذر وجود ندارد. اگرچه برهمکنش پوترسین در شوری سبب کاهش آثار منفی تنش شوری 50 و 100 میلی‌مولار بر سرعت جوانه‌زنی ‌شد، ولی سبب تشدید آثار منفی تنش شوری 150 میلی‌مولار بر درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن گیاهچه، شاخص بنیه بذر و فعالیت آلفا‌آمیلاز در مقابسه با شاهد شد. نتایج نشان داد که جوانه‌زنی بذور حنا حساس به تنش شوری است و تنها قادر به تحمل سطوح پایین تنش شوری (50 میلی‌مولار) می‌باشند. با توجه به همبستگی مثبت و معنی‌داری بین فعالیت آنزیم آلفا‌آمیلاز و درصد جوانه‌زنی (r=0.98)، می‌توان استنباط کرد که احتمالاً تغییر در فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز سبب کاهش درصد جوانه‌زنی حنا شده است.

investigating the effect of putrescine and salinity stress on some germination indices of henna seeds (south kerman’s native)

henna (lawsonia inermis l.) is an ornamental and medicinal plant containing lawson’s active substance, which is cultivated in some regions of the south and southeast of iran. salinity is one of the major abiotic environmental stress that affects almost all stages of plant development. polyamines such as putrescine can play important roles in plant growth and stress responses. in order to investigate the effect of putrescine and nacl salinity stress on some germination indices, a factorial experiment was conducted with two levels of putrescine (0 and 0.75 mm) and four salinity levels (0, 50, 100 and 150 mm) based on completely randomized design with four replications in germinator for 11 days. the results showed that at control salinity level, there was no significant difference between putrescine treatments on henna seed germination indices except the seed vigor index. the interaction between putrescine and salinity stress showed that pre-treatment with putrescine alleviated the negative effects of 50 and 100 mm salinity stress on the germination rate. however, it increased the negative effects of 150 mm salinity stress on germination percentage, radicle length, plumule length, seedling fresh weight, seed vigor index and α-amylase activity in comparison to control. the results showed that germination of henna seeds is sensitive to salinity stress and they are only able to tolerate low levels of salinity (50 mm). according to a significant correlation between α-amylase activity with germination percentage (r= 0/98), it can be concluded that probably the change in α-amylase activity decreased the germination percentage.