بررسی ارتباط میان بذرهای گندم سیاه (fagopyrum esculentum möench) با ویژگی ‌های مختلف مورفومتریکی در پاسخ به دماهای ویژه جوانه ‌زنی

هدف از اجرای این مطالعه بررسی ارتباط میان ویژگی‌های مورفومتریک بذر توده‌های مختلف گندم سیاه (fagopyrum esculentum möench) حاصل از تاریخ‌های کاشت متفاوت (7 شهریور:1، 22 شهریور:2، 6 مهرماه:3 و 21 مهرماه:4) با کیفیت جوانه‌زنی بذر آن تحت سطوح دمایی مختلف بوده است. برای هرکدم از توده‌های مورد بررسی آزمایش جداگانه‌ای با 11 سطح دمایی ( 4، 7، 10، 15، 20، 25، 30 ، 35 ، 37 ، 40 و 45 درجه‌ سلسیوس) به صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال 1401 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در سطح 1 درصد احتمال خطا دما اثر معنی‌داری بر سرعت جوانه‌زنی دارد. با توجه به آماره‌های مدل و البته خطای استاندارد، مدل دوتکه‌ای به عنوان مدل برتر انتخاب شد. بر این اساس دمای پایه، مطلوب و سقف با توجه به مدل برتر (دوتکه‌ای) برای توده 1 به ترتیب 4.82 ، 34.24 و 44.82 درجه سلسیوس، در توده 2 به ترتیب 4.18، 33.82 و 44.46 درجه سلسیوس، در توده 3 به ترتیب 5، 34.64 و 43.87 درجه سلسیوس و در توده 4 به ترتیب 5، 31.69 و 44.27 درجه سلسیوس برآورد گردید. تعیین دماهای کاردینال می‌تواند به مدیریت کشت و کار در گیاهان زراعی کمک شایانی کند.

studying the effect of morphometric characteristics of buckwheat (fagopyrum esculentum möench) seeds in response to germination temperatures

the aim of this study was to investigate the relationship between the morphometric characteristics of the seeds of different buckwheat (fagopyrum esculentum möench) lots obtained from different planting dates (29th aug: 1, 13th sep: 2, 28th sep: 3 and 12th oc: 4) with its seed germination quality under different temperature treatments. for each of seed lot, four separate experiments with 11 temperature levels including 4, 7, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 37, 40 and 45 °c were carried out in a completely randomized design with 3 replications in seed science and technology laboratory of agricultural sciences and natural resources of khuzestan university in 2022. the results of analysis of variance demonstrated that temperature has a significant effect at the level of 1% on germination rate index. according to the model parameters and of course the standard error, the segmented model was chosen as the best model. based on this, according to the superior (segmented) model, the base, optimal and ceiling temperatures for lot 1 are 4.82, 34.24 and 44.82 degrees celsius respectively, in lot 2 they are 4.18, 33.82 and 46 respectively. 44.0 degrees celsius, in lot 3 it was estimated 5, 34.64 and 43.87 degrees celsius respectively and in lot 4 it was estimated 5, 31.69 and 44.27 degrees celsius respectively. identify the cardinal temperatures can be of great help in managing the optimal sowing date of crops.