بررسی کارآیی ترکیبات شیمیایی و غیر شیمیایی بر رفع سختی بذر و تحریک جوانه زنی بذر خارشتر ایرانی (alhagi camelorum )

به منظور بررسی اثر تیمارهای شیمیایی و غیرشیمیایی برای رفع سختی بذر خارشتر ایرانی، دو آزمایش جداگانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه موسسه تحقیقات ٢٠ درجه سانتیگراد با چهار تکرار در سال ١٤٠١ انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل غوطه وری - ٣٠ و ٣٠ ،٢٥ ،٢٠ ، ثبت و گواهی بذر و نهال با دو توده بذری(گرگان و مشهد) در دمای ١٠ ٣٠ و ٣٥ دقیقه و عدم ، ٦٠ و ١٨٠ ثانیه و عدم خیساندن بذر در آب جوش(شاهد) و تیمار بذر با اسید سولفوریک غلیظ ( ٩٨ درصد) به مدت ٢٥ ، بذرها در آب ١٠٠ درجه سانتیگراد به مدت ٣٠ تیمار بذر با اسید سولفوریک (شاهد)، بودند. نتایج نشان داد که بالاترین درصد و سرعت جوانه زنی در توده گرگان از تیمار اسید سولفوریک به مدت ٣٥ دقیقه حاصل شد. طولانی ترین متوسط مدت جوانه زنی مربوط به آب ١٠٠ درجه سانتی گراد به مدت ٦٠ ثانیه در توده گرگان بود. بیشترین وزن خشک ساقه چه در توده مشهد از تیمار آب ١٠٠ درجه سانتی گراد به مدت ٣٠ ثانیه و بیشترین وزن خشک ریشهچه در توده گرگان مربوط به آب ١٠٠ درجه سانتیگراد بهمدت ٦٠ ثانیه بود. نتایج به دست آمده نشان داد که توده گرگان و مشهد از نظر کلیه صفات بررسی شده تفاوت معنی داری داشتند و تفاوت بین تیمارهای رفع سختی بذر و اثرات متقابل آنها برای کلیه صفات در سطح یک درصد معنیدار بود. نتایج یافته ها نشان داد که وجود پوسته سخت به عنوان یک مانع فیزیکی با ایجاد محدودیت در جذب آب و تبادلات گازی به صورت عوامل محدوده کننده جوانهزنی عمل میکند و اعمال یکسری از تیمارهای خراشدهی بذر مانند تیمار اسید سولفوریک و آب ١٠٠ درجه سانتی گراد جوانه زنی بذر خارشتر ایرانی را بهبود می بخشد.

investigating the effect of different chemical and non-chemical treatments on removing the hardness of seeds and stimulating the germination of thepersian camelthorn (alhagi camelorum) seed

in order to investigate the effect of chemical and non-chemical treatments to break the hardness of the seeds of the persian camelthorn,two separate experiments were conducted in a factorial experiment in the form of a completely randomized design in the laboratory ofseed and plant certification and registration institute with two seed populations (gorgan and mashhad) at temperatures of (10, 20, 25,30 and 20-30°c) in four replication in 1400. the results showed that the highest germination percentage and rate of germination is reachedin sulfuric acid treatment for 35 minutes. the longest mean germination time was related to 100 °c water for 60 seconds in gorganpopulation. the highest primary shoot dry weight in the mashhad group was from the 100°c water treatment for 30 seconds and thehighest primary root dry weight in the gorgan group was related to the 100°c water treatment for 60 seconds. the results showed thatgorgan and mashhad populations had significant differences in terms of all treatments, and the difference between seed hardnesstreatments and their interaction effects for all traits was significant at the 1% level. the results showed that the presence of the hard shellis a physical barrier and by limiting water absorption and gas exchange, it acts as a limiting factor for germination, and applying someseed scratching treatments such as sulfuric acid treatment and 100 °c water improves the germination of persian camelthorn seeds.