ارزیابی پاسخ‌های جوانه‌زنی بذر آویشن باغی (Thymus Vulgaris L.) تحت تیمارهای مختلف پرایمینگ

با توجه به اهمیت گیاهان دارویی در درمان بیماری‌ها و همچنین محدود بودن رویشگاه‌های طبیعی، کمی زادآوری و قطع بی‌رویه، برنامه‌ریزی برای کشت و اهلی کردن آن‌ها بسیار ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق با هدف شناسایی و تعیین مناسب‌ترین تیمار برای بهبود خصوصیات جوانه‌زنی بذر گیاهان دارویی آویشن مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تاثیر پوشش‌دار کردن بذر با مواد محرک رشد بر خصوصیات جوانه‌زنی آویشن آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 21 تیمار شامل: بذر بدون پوشش (شاهد)، جیبرلین (100، 200 و 300 پی‌پی‌ام)، سیتوکینین (200 و 400 پی‌پی‌ام)، سیتوکینین (1000، 2000 و 3000 پی‌پی‌ام)، نیترات پتاسیم (10، 20، 100، 200، 300 و 400 پی‌پی‌ام)، فسفر (10، 20 و 30 پی‌پی‌ام)، سولفات منگنز (2، 4 و 6 پی‌پی‌ام)، با چهار تکرار در آزمایشگاه موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال وابسته به وزارت جهاد کشاورزی در سال 1397انجام شد. صفات جوانه‌زنی مانند طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، درصد جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر، متوسط مدت جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان از معنی‌داری تیمارهای پوشش‌دار کردن بذر با مواد محرک رشد بر صفات طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، درصد جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر و متوسط مدت جوانه‌زنی در سطح احتمال 1% و سرعت جوانه‌زنی در سطح احتمال 5% داشت. در بین تیمارهای آزمایش به‌ترتیب تیمارهای جیبرلین 100 پی‌پی‌ام و نیترات پتاسیم 200 پی‌پی‌ام، تیواوره 2000 پی‌پی‌ام و سولفات منگنز 4 پی‌پی‌ام بیشترین تاثیر مثبت را بر صفات جوانه‌زنی داشتند.

Evaluation of Thyme (Thymus vulgaris L.) seed germination responses under different priming treatments

AbstractObjective of this research was identification and determination of the most suitable treatments to improve seed germination characteristics of Thyme medicinal plant. In order to evaluate different priming treatments on seed germination characteristics of Thyme, an experiment was conducted in a completely randomized design with four replications which treatments were: without priming (control), Gibberellic acid (100, 200 and 300 ppm), Cytokinin (200 and 400 ppm), thiourea (1000, 2000 and 3000 ppm), potassium nitrate (10, 20, 100, 200, 300 and 400 ppm), phosphorus (10, 20, 30 ppm), manganese sulfate (2, 4 and 6 ppm). Germination characteristics such as shoot and radicle length, germination percentage, seed vigor, mean germination time and germination rate were evaluated. The results showed significant effects of seed priming treatments on shoot and radicle length, germination percentage, seed vigor and mean germination time at 1% probability level and germination rate at 5% probability level. Among the treatments, gibberellic acid treatments (100 ppm) and potassium nitrate (200 ppm), thiourea (2000 ppm) and manganese sulfate (4 ppm) presented high positive impacts on germination. Cytokinin treatments also significantly decreased many germination characteristics. It seems that potassium nitrate and gibberellic acid treatments compared with other treatments are more effective to improve all thyme germination characteristics. Keywords: Germination, Growth Stimulator, Seed Priming, Thymus.