بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی و بنیه بذرکنجد (sesamum indicum l.) تحت تنش خشکی با غنی‌سازی بذر با روی و بور

تنش خشکی روی گیاه مادری می‏تواند سبب کاهش خصوصیات جوانه‎زنی بذرهای حاصل ‎شود و استفاده از عناصر کم‏مصرف اثرات سو تنش را کاهش داده و سبب تولید بذرهای با قابلیت جوانه‎زنی بهتر می‏گردد. این پژوهش در قالب 2 آزمایش در سال 1393 در آزمایشگاه بذر دانشگاه یاسوج اجرا شد. در آزمایش اول بذرهای کنجد رقم داراب 1، بدست آمده از آزمایش مزرعه‌ای شامل سطوح آبیاری پس از 75، 110 و 145 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر و محلول‌پاشی سولفات ‌روی 3000 پی‌پی‌ام، اسید بوریک 2000 پی‌پی‌ام، ترکیب سولفات‌روی + اسید بوریک و شاهد (بدون محلول‏پاشی) در دمای 30 درجه سلسیوس، مورد آزمون جوانه‌زنی قرار گرفتند. در آزمایش دوم اعمال تنش خشکی با پلی‌اتیلن‌گلایکول 6000 در 3 سطح شامل پتانسیل اسمزی صفر، 0.2 و 0.4 مگاپاسکال و خیساندن بذرها با آب مقطر، محلول‌های سولفات‌ روی 0.3 درصد، اسید ‌بوریک 0.3 درصد، سولفات روی+ اسید بوریک و بذرهای غنی‌شده شامل بذر با مقدار روی 159 پی‏پی‏ام (روی بالا)، بذر با مقدار بور 15.3 پی‏پی‏ام (بور بالا) و بذر با مقدار 139.5 و 14 پی‏پی‏ام (ترکیب روی و بور بالا) و بذر خشک بدون پیش تیمار بود. نتایج آزمایش اول نشان داد که با تاخیر در آبیاری، محلول‌پاشی عناصر ک روی، بور و ترکیب روی با بور سبب افزایش صفات جوانه‌زنی شدند. در آزمایش دوم هر چند تیمارهای خیساندن بذر با محلول‌های روی و بور، موجب کاهش صفات جوانه‌زنی شد، اما تیمارهای بذر محتوی روی و بور بالا، تاثیر بسزایی بر افزایش بنیه‌‌ی بذر و فعالیت آنزیم‌های پاداکساینده در برابر تنش خشکی داشت.

Improving sesame (Sesamum indicum L.) seed characteristics and vigor under drought stress by seed zinc and boron enrichment

Drought stress on maternal plant can negatively affect germination characteristics of produced seeds, and micronutrients application in this circumstance may mitigate drought impacts and leads to seeds with higher vigor. This research was conducted as two experiments in 2015 in seed laboratory of Yasouj University. At first experiment the seeds obtained from a former experiment included of three irrigation levels (after 75, 110 and 145 mm evaporation from class A pan) and four foliar applications included of water, zinc sulfate 3000 ppm, boric acid 2000 ppm and mixture of zinc sulfate and boric acid, were evaluated in germination experiments in 30°c. Second experiment was a factorial based on RCD with three replications. First factor was drought stress, by PEG 6000, in three levels (0, 0.2 and 0.4 Mpa), and second factor in eight levels included of seed soaking in water, ZnSo4, H3Bo3 and ZnSo4 + H3Bo3 and seed with high content of Zn , B and Zn+ B and a dry seed as control. First experiment results showed that with delaying in irrigation time, foliar application of micronutrients, compared to water foliar application, significantly increased germination traits. In second experiment, although seed soaking in nutrients, significantly decreased germination indices, but seed with high zinc and boron contents positively affected on germination vigor and antioxidant activities especially under drought stress condition.