تاثیر تیمارهای شکست خواب بذر بر جوانه زنی کرفس کوهی توده کوهرنگ (kelussia odoratissma mozaff)

کرفس کوهی با نام علمی kelussia odoratissma mozaff از گیاهان مرتعی و دارویی بومی ایران است که به علت برداشت غیر مجاز در معرض انقراض می‌باشد. تحقیق حاضر به بررسی تیمار مناسب برای تحریک جوانه‌زنی بذرهای این گیاه می‌پردازد. این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی بصورت آزمایش فاکتوریل در چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سرمادهی مرطوب (دمای چهار درجه سانتیگراد به مدت صفر، چهار و هشت هفته)، هورمون‌های جیبرلین (ga)، بنزیل آدنین (ba)، نفتالین استیک اسید (naa)، ایندول بوتیریک اسید (iba) (محلول های 500 پی پی ام) و ترکیبی از 4 هورمون (ga+iba)، (ga+ naa)، (ga+ba)، (iba +naa)، (iba +ba)، (naa+ba)، (ga+ iba +naa)، (ga+ iba +ba)، (ga+naa+ba)، (iba +naa+ba)، (ga+ iba +naa + ba) بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای هورمونی و سرمادهی هر یک به تنهایی پارامترهای جوانه‌زنی را افزایش دادند، هر چند تیمار 8 هفته سرمادهی و اسید جیبرلیک موثرترین تیمارها بودند. بیشترین درصد جوانه‌زنی در ga، ba، ga+iba+iba و iba بعد از 8 هفته سرمادهی در دمای 4 درجه مشاهده شد. نتایج نشان داد کرفس کوهی دارای خواب فیزیولوژیک بوده و تیمارهای با بیشترین اثر در شکستن خواب بذر ga، ba، ga+iba+ba، ba و iba در شرایط 8 هفته سرمادهی بودند.

The effect of dormancy breaking treatments on seed germination of Kelussia odoratissima Mozaff (kohrang)

Mountain celery with scientific name of Kelussia odoratissima Mozaff is one of native medicinal plants of Iran that is an endangered species due to illegal removal. Present study was carried out to find the suitable treatment for stimulating germination of seeds this plant. A factorial experiment based on a completely randomized design with four replications was used. Stratification (4 ̊C for 0, 4, and 8 weeks), 500 ppm solutions of Gibberellin (GA), Benzyl adenine (BA), Naphthalene acetic acid (NAA), Indole butyric acid (IBA) and combinations of these hormones as follows: (GA+IBA), (GA+ NAA), (GA+BA), (IBA+NAA), (IBA+BA), (NAA+BA), (GA+ IBA+NAA), (GA+ IBA+BA), (GA+NAA+BA), (IBA+NAA+BA), (GA+ IBA +NAA+BA) were the treatments. The results showed that Stratification or hormonal treatments alone increased germination parameters, however, 8 weeks stratification and GA were the most effective treatments. The highest germination percent and duration were obtained in GA, BA, GA+IBA+IBA and IBA after eight weeks of stratification at 4 ̊C due to treatments interaction suggesting that seeds of this species has physiological dormancy. There was no synergic effect between hormonal treatments. The results showed that mountain celery had physiological dormancy and treatments with the greatest degree of success in breaking dormancy were GA, BA, GA+IBA+BA, BA and IBA under 8 weeks stratification.