بررسی تنوع جوانه‎زنی بذر ارقام و ژنوتیپ‎های چغندرقند تحت تنش گرمائی

به منظور ارزیابی واکنش جوانه‌زنی بذر چغندرقند به تنش‌گرمایی این تحقیق طی چند مرحله تحت شرایط آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل چهار تکرار، در سال1394 انجام شد.آزمایش اول جهت تعیین دمای بیشینه مناسب برای تفکیک توده‌های اصلاحی با استفاده از 4 رقم در محدوده دمائی 20 تا 44 درجه سانتی‌گراد به فواصل 3 درجه سانتی‌گراد انجام شد. در آزمایش دوم، جوانه‌زنی بذر 39 ژنوتیپ در دمای بهینه 20 درجه سانتی‌گراد و دمای بیشینه ارزیابی شد. با توجه به تنوع موجود، دو ژنوتیپ متحمل و دو ژنوتیپ حساس به دمای بالا انتخاب شد که به همراه نتاج تمام‌خواهری‌شان، در دمای مطلوب و بیشینه ارزیابی شدند. در هر سه مرحله، هفت روز بعد از شروع آزمایش صفات درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، شاخص بنیه بذر و نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه در دو دمای مذکور اندازه‌گیری و نسبت هر صفت در دمای بیشینه به مطلوب تعیین شد. براساس رگرسیون خطی بین درصد جوانه‌زنی و دما، 30 درصد بذور در دمای 30 درجه سانتی‌گراد قادر به جوانه‌زنی نبودند، لذا این دما به عنوان دمای بیشینه انتخاب شد. نتایج آزمایش دوم حاکی از وجود تنوع در بین ژنوتیپ‌ها از نظر صفات مورد بررسی بود. نتایج حاصل از آزمایش سوم حاکی از وراثت‌پذیری بالا برای جوانه‌زنی بذر در شرایط تنش‌گرمایی بود که نشان می‌دهد اصلاح برای این صفت می‌تواند با موفقیت همراه باشد.