ترکیب بهینۀ تسهیلات مشارکتی بانک‌های تجاری ایران در بخش‌های اقتصادی با استفاده از نظریۀ فرا مدرن سبد سرمایه‌گذاری

تخصیص منابع از جمله فعالیت های اساسی بانک ها برای تامین منافع خود و موکلین‌شان است. یکی از جنبه های اساسی تخصیص منابع، تعیین ترکیب بهینۀ تسهیلات پرداختی به بخش های مختلف اقتصادی است. در این مقاله با استفاده از رهیافت نظریۀ فرامدرن سبد سرمایه گذاری رهیافت میانگین –  نیم واریانس، سبد بهینۀ تسهیلات مشارکتی بانک های تجاری ایران بررسی شده است. در این روش به‌دلیل تکیه بر مفهوم ریسک نامطلوب، معیار نیم واریانس، شاخص مناسب اندازه‌گیری ریسک نسبت به معیار واریانس است. بدین‌منظور، میانگین ماهانۀ نرخ بازده سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس که در هر بخش (در دورۀ زمانی90-1387) فعالیت می‌کنند، به‌عنوان معیار نرخ بازده آن بخش استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد در ریسک‌گریزترین حالت، باید حدود 33 درصد تسهیلات مشارکتی به بخش صنعت و معدن، حدود 22 درصد تسهیلات به بخش مسکن و ساختمان و حدود 29 درصد تسهیلات به بخش کشاورزی تخصیص یابد. همچنین سهم تسهیلات بخش خدمات و بازرگانی حدود 16 درصد و از نوع نسبتاً ریسک‌پذیر است؛ به‌گونه ای‌ که با افزایش درجۀ ریسک پذیری سیستم بانکی، به بهای کاهش سهم تسهیلات بخش های صنعت و معدن و مسکن، سهم بهینۀ آن تا حد 26 درصد، افزایش و سپس با افزایش بیشتر، درجۀ ریسک‌پذیری کاهش می‌یابد.