آزمون اثر جهش نرخ ارز و بحران مالی جهانی با بهره‌ گیری از مدل پرتاب دورنبوش بر ثبات مالی سیستم بانکداری دولتی اقتصاد ایران

در پژوهش حاضر، ثبات مالی سیستم بانکداری دولتی اقتصاد ایران، با بهره‌گیری از مدل پرتاب دورنبوش و اثرپذیری از جهش نرخ ارز و بحران مالی جهانی بررسی می‌‌شود. برای این منظور، از مدل اقتصاد سنجی تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ طی سال‌های 1363 تا 1397 بهره گرفته شده است. براساس نتایج، مقدار عرض از مبدا در رژیم اول 0/03 و در رژیم دوم 4/05- و واریانس اجزای اخلال مربوط به رژیم اول برابر 0/73 و در رژیم دوم 3/51 است. درواقع، رژیم دوم (دوران رکود) نوسان بیشتری نسبت به رژیم اول (دوران رونق) دارد؛ همچنین میزان مواجهۀ اقتصاد با دوران رکود برای بازۀ زمانی موردبررسی در پژوهش حاضر، 18 دورۀ رکود در مقابل 16 دورۀ رونق است. نتایج نشان‌دهندۀ آن است که با وقوع شوک‌های منفی نفتی، درآمدهای ارزی اقتصاد ایران کاهش و با وجود جهش قیمت ارزی، بحران‌های مالی و افزایش ریسک اعتباری، ثبات بانکی کاهش یافته است. عواملی باعث بی‌ثباتی درآمد بانک‌های دولتی شده است که اگر این مشکلات برطرف شود، دیگر دلیلی برای بی‌ثباتی بانک‌های دولتی وجود ندارد؛ ازجملۀ این عوامل عبارت است از: زیادبودن ریسک فعالیت بانکداری (ریسک اعتباری) و انتقال این ریسک به سایر بخش‌‌های پولی و مالی، افزایش هزینه و پیچیده‌شدن فرایند دریافت تسهیلات، تحمیل این هزینه به سایر تسهیلات و کاهش توان تامین اعتبار، انحراف و تحقق‌نیافتن اهداف تسهیلات، اختلال در سیستم پولی و بانکی کشور، کاهش کارایی سیستم بانکی و تخصیص‌نیافتن بهینه‌ی منابع مالی به بخش‌‌های مدنظر، نقض حقوق سپرده‌‌گذاران، بدبینی کارگزاران اقتصادی به سیستم پولی و بانکی و افزایش ناامیدی نسبت‌به آینده، تضییع‌ حقوق بانک‌ها از سوی اشخاص ذی‌نفوذ و ممانعت از ورود این منابع به عرصه‌های تولیدی اقتصاد.

testing the effects of exchange rate jumps and global financial crisis using the overshooting dornbusch model for the financial stability of the state banking system of iran’s economy

economic studies since 2000 have been more inclined to identify factors that affect the stability of banks, such as global financial crises, oil fluctuations, and exchange rate fluctuations. due to the strong dependence of the country’s economy on the banking system, the banking system’s stability is doubly important and it is significant to study the factors that disrupt this stability. this study examined the financial stability of the state banking system of iran’s economy by using the markov switching regime econometric model and the overshooting dornbusch model during the years of 1984-2018. also, the global financial crisis was taken into account based on the impact of exchange rate jumps. based on the results, the amounts of width from the origin in the first and second regimes were 0.03 and -4.05 and the variance of the disturbance components related to the first and second regimes were equal to 0.73 and 3.51, respectively. the results showed that with the occurrence of negative oil shocks, foreign exchange earnings of iran’s economy decreased and despite currency price jumps, financial crises, and increasing credit risk, banking stability decreased due to high risk of banking activity (credit risk) and transfer. it is often said that for price stability and even economic stability, instability and liquidity flows should be avoided because if the growth of liquidity is much greater than the growth of production, according to the simple implication of some money theory, this will lead to inflation and price growth. however, it should be noted that the level of liquidity and money creation in the economy and the optimal ratio of liquidity to gdp depend on the structure of each economy, the technological complexities of goods and services, and the number of stages of their construction. therefore, for each economy, a certain level of liquidity and money creation cannot be justified as a general rule, but the quantity of liquidity and money creation in each economy depends on the structural, technical conditions of the economy and commodities, speculative attacks, and foreign exchange market pressure. therefore, expansionary monetary policies need to be adjusted in terms of whether or not the exchange rate is stabilized.