تحلیل گفتمان ولایت‌فقیه در حوزه تولید ثروت

هدف اصلی این مقاله تبیین گفتمان ولایت‌فقیه در حوزه تولید ثروت است. در این مقاله با تحلیل محتوا و تحلیل گفتمان بیانات و آثار حضرت امام خمینی(ره) و حضرت امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) نشان داده می‌شود که مفهوم کانونی در گفتمان ولایت‌فقیه در حوزه تولید ثروت، «تولید دانش‌بنیان بر اساس خودباوری» است. گفتمان ولایت‌فقیه واجد ضدیت‌ها، چالش‌ها و گفتمان‌های رقیب هم هست. برای تحلیل محتوا از نرم‌افزارهای متن کاو اطلس تی آی و نرم‌افزارهای تجمیع کننده آثار امام خمینی(ره)، امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی) استفاده شده و تحلیل گفتمان نیز با روش تحلیل گفتمان «لاکلا – موفه» تدوین و ارائه شده است. مقایسه آثار و فرمایشات حضرت امام خمینی(ره) و حضرت امام خامنه‌ای(مدظله) در موضوع تولید ثروت نشان می‌دهد هردو ولی‌فقیه به اقتضای ظرف زمانی دوره رهبری خود، از یک رویکرد واحد به مفهوم تولید ثروت نگاه می‌کرده‌اند و نگاه هردو به مفهوم تولید ثروت و بایدها و نبایدهای آنچه از منظر سیاسی و اجتماعی و چه از منظر فردی، یکسان است. در دوره ولایت حضرت امام خمینی، به اقتضای وقوع انقلاب اسلامی و ضرورت غلبه بر فرهنگ و نهادهای سرمایه‌داری فاسد دوره پهلوی، ایشان نگاهی سلبی به مفهوم تولید ثروت دارند و حضرت امام خامنه‌ای به اقتضای دوران فشارها و نقشه‌های دشمنان اسلام برای غلبه بر نظام اسلامی از طریق اقتصادی، نگاهی ایجابی به مفهوم تولید ثروت دارند. بااین‌حال هم حضرت امام خمینی و هم حضرت امام خامنه‌ای، به تولید ثروت و کار و سازندگی و پیشرفت درون‌گرا مبتنی بر تولید علم و با هدف رفاه عمومی و اقتدار نظام اسلامی اکیداً توصیه کرده‌اند.