آسیب‌ها و عوامل بروز انحراف در روند نیل به تمدن نوین اسلامی

تمدن سازی، عالی‌ترین سطح از برنامه‌ریزی راهبردی است و از مهم‌ترین سوال‌های مرتبط در مسیر تحقق آن، کشف عوامل بروز انحراف و آسیب‌های فراروی این روند می‌باشد.در بررسی عوامل انحراف، از یک‌سو شاهد رویکردهای تزاحم، تعارض، تقابل و الینه سازی رفتارها و رویکردهای فرهنگی تمدن رقیب به‌عنوان عوامل بیرونی هستیم. از سوی دیگر، آسیب‌ها و ضعف‌های درونی به‌ویژه در دو گونه انفعال برخاسته از تقلیدگرائی و یا افراطی‌گری در رویکردهای تمدنی را شاهدیم. این تحقیق بر اساس روش تحلیل روند در آینده‌پژوهی، آسیب‌ها و روندهای انحراف از تمدن نوین اسلامی را بر می‌شمارد. پژوهش به این نتیجه رسید که غرب به دلیل شنیده شدن نجوای شکست تمدن تک ساحتی‌اش، راز ماندگاری و تداوم حیات خود را در ایجاد موانع گسترده در مسیر ظهور تمدن بدیل و رقیب خود در جهان اسلام را دنبال می‌کند. آنان در تلاشند با توسعه اختلاف و جنگ‌های فرقه‌ای، دنیای اسلام را از نیل به کارکردهای احیا و نوسازی این تفکر باز دارند. از سویی دیگر دوری از اقتدار فرهنگی و برپاسازی هویت جهانی شده و تمرکز بر خرده‌فرهنگ‌های فرقه‌ای و قومی همراه با تفکرات انفعالی و تاثیرپذیر از مدرنیته، لیبرالیسم فرهنگی، اجتماعی و سردرگمی‌های راهبردی، نگاه به آینده‌ای پر افق را از دنیای اسلام باز ستانده و روند تحقق تمدن نوین اسلامی را آسیب‌پذیر سازد.