استدلال های سیاستگذاران الگوی توسعه ی نئولیبرالی علیه بُعد اجتماعی-اقتصادی حقوق شهروندی مندرج در قانون اساسی

سیاستگذاران راهبرد تعدیل ساختاری در برنامه های توسعه ی کشور علت عقب ‌ماندگی ‌ها را سیاست‌های رفاهی دولت در حوزه سیاستگذاری عمومی معرفی کرده اند؛ در حالیکه سیاست های رفاهی منطبق با اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بودند. لذا پیامد اصلی برنامه های توسعه، به حاشیه رفتن بُعد اجتماعیاقتصادی حقوق شهروندی از جمله مسکن، آموزش، سلامت و سایر شاخص های رفاهی است. حقوق شهروندی دارای سه بُعد حق مدنی،حق سیاسی و حق اجتماعیاقتصادی می باشد. واکنشی که در تقابل با بُعد اجتماعیاقتصادی حقوق شهروندی شکل گرفت، عبارت است از تجویز و اجرای سیاست های تعدیل ساختاری در حوزه سیاستگذاری و مدیریت دولتی همراه با نقد معاصر به دولت رفاه بعنوان کارگزار تحقق بخشیدن به حقوق شهروندی. هدف این مقاله تشریح استدلال های واکنشی اقتصاددانان طرفدار بازار آزاد درمخالفت با دولت رفاه براساس نظریه آلبرت هیرشمن (خطابه های ارتجاع: انحراف، بیهودگی و مخاطره) است و با روش تحلیلی اسنادی، شگردهای استدلالی مخالفان بررسی شده اند. یافته ها نشان می دهد در آغاز، استدلال انحراف بیش از سایر استدلال ها در توجیه راهبرد تعدیل ساختاری در برنامه های توسعه ی کشور کاربرد داشت. اما در دوره های دیگر بویژه اکنون، بانفوذترین استدلال در نادیده گرفتن بُعد حقوق اجتماعیاقتصادی متبلور در سیاستگذاری دولت رفاه، استدلال مخاطره است. استدلال بیهودگی همیشه نقش استدلال فرعی و یدکی را دارد.

policymakers’ arguments for the neoliberal development model against the socio-economic dimension of citizenship rights in the constitution

policymakers of the structural adjustment strategy in the country’s development plans have introduced the causes of lag as welfare policies of the state in the field of public policy. while welfare policies were in accordance with the islamic republic of iran constitution’s principles. then its main consequence is to marginalize the socioeconomic dimension of citizenship rights such as housing, education, health and other welfare indicators. citizenship rights have three dimensions: civil rights, political rights, and socioeconomic rights. a reaction that was formed in opposition to the socioeconomic dimension of citizenship rights include the formulation and implementation of structural adjustment policies in the field of government policy and management, along with contemporary criticism of the welfare state as an agent for the realization of citizenship rights. the purpose of this paper is to explain the reactionary arguments of free market economists in opposition to the welfare states based on albert hirschman theory (the rhetoric of reaction: perversity, futility, jeopardy). the analyticaldocumentary method is used to examines the oppositions’ arguments of welfare state. findings show that in the beginning, the argument of perversity was used more than other arguments in justifying the strategy of structural adjustment in the development plans of the country, but in other periods, especially nowadays, the most influential argument is the jeopardy argument for ignoring the socioeconomic rights that is came true by welfare state policymaking. the argument of futility has always played the role of a subsidiary and spare argument.