آثار حقوقی خروج ایالات متحده آمریکا از عهدنامه مودّت و تاثیر آن بر فرایند دادرسی در دیوان بین‌المللی دادگستری

بعد از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم ها، دولت ایران شکایت خود مبنی بر مطالبه خسارات ناشی از نقض عهدنامه مودّت و بازگشت تحریم ها و نیز صدور دستور موقت را در دیوان بین المللی دادگستری ثبت کرد. دیوان با صدور دستور موقت، تکالیفی را به ایالات متحده تحمیل نمود و هم‌زمان با آن آمریکا خروج خود از عهدنامه مودّت را اعلام کرد. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی آثار حقوقی خروج ایالات متحده آمریکا از عهدنامه مودّت و تاثیر آن بر فرایند دادرسی در دیوان بین المللی دادگستری بررسی شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که دولت ایران و اشخاص تابع آن می‎توانند تا زمان اعتبار عهدنامه مودّت الزام ایالات متحده به تعهدات ناشی از آن را بخواهند و اختتام عهدنامه مانع از مطالبه خسارات ناشی از نقض تعهدات آن نیست. همچنین دولت ایران، برخلاف اتباعش، حق الزام به اجرای تکالیف موضوع دستور موقت و مطالبه جبران خسارت ناشی از نقض آن را در دیوان بین المللی دادگستری دارد.

Legal Effects of the U.S Withdrawal from Treaty of Amity and its impact on Proceedings in ICJ

After the U.S withdrawal from Joint Comprehensive Plan of Action (JCPA) and reimposition of sanctions, Iran filed its application in ICJ with regard to claims for damages arising from violation of Treaty of Amity and reimposition of sanctions, and indications of provisional measures. By indicating such measures, ICJ orders the U.S to lift sanctions against Iran and meanwhile the U.S declared its withdrawal from Treaty of Amity. In this paper, we examined the legal effects of the U.S withdrawal from Treaty of Amity and its impact on proceedings in ICJ using a descriptiveanalytical method. Research findings show that Iran and its individual subjects could request the U.S to be bound by obligations associated with Treaty of Amity by the time it is in force and termination of the Treaty does not preclude claims for damages from violation of its obligations. Additionally, Iran has the right to require performance of duties arising from provisional measures and claim for compensation due to violating it in ICJ.