نهج‌البلاغه و کنش ارتباطی زمینه‌ساز در مشارکت سیاسی

هدف این پژوهش تبیین و تشریح نقش و جایگاه گفتگو و کنش ارتباطی زمینه‌­ساز در مشارکت سیاسی است. ازآنجایی‌ که نهج‌­البلاغه در جوامع اسلامی غالباً به‌عنوان یک منبع و مرجع برای کنش­‌ها و رفتار­های طرفینی مردم و مسوولین به شمار می­‌‌رود به همین منظور در این مقاله کنش­های ارتباطی زمینه­ساز مشارکت سیاسی در مضامین نهج­البلاغه مطالعه شدند. ازاین‌رو مسئله اصلی تحقیق واکاوی نقش نهج­البلاغه در کنش­ ارتباطی زمینه‌ساز مشارکت سیاسی می‌باشد. برای پاسخ به این سوال از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. با توجه به اینکه کنش ارتباطی می‌تواند در ایجاد یک منظر صحیح پیرامون تعامل و مشارکت در جوامع نقش مهمی را ایفا نماید، فرضیۀ نگارندگان این است که نهج­البلاغه با توجّه به جامعیت محتوایی که دارد در مشارکت سیاسی، کنش ارتباطی سازنده­ای دارد. درنهایت نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد نهج­البلاغه با اشاره به پذیرش دو طرف یا چند طرف؛ اصل آگاهی و علم، لزوم پذیرش اختلاف اقوام و ملل و زبان‌ها، امکان حصول تفاهم و وحدت و آزادی فکر و اندیشه، رعایت معیار حق و باطل، انتخاب راه به‌عنوان شرایط گفت­وگوی مطلوب و نیز در نظر گرفتن اعتمادآفرینی و شایستگی سخن به‌عنوان مهم‌ترین عناصر و عوامل برقراری ارتباط، ظرفیت بسیار مناسبی را برای تحقق مشارکت سیاسی مطلوب فراهم می‌آورد.

nahj al-balaghah and the underlying communication action in political participation

the purpose of this research is to explain and explain the role and place of dialogue and communicative action as a foundation in political participation. since nahj al-balagha in islamic societies is often considered as a source and reference for the actions and behaviors of people and officials, for this purpose, in this article, the communication actions underlying political participation in the themes of nahjal-balagha were studied. therefore, the main problem of the research is the analysis of the role of rhetoric in the communication action that forms the basis of political participation. to answer this question, the method of qualitative content analysis was used. considering that communicative action can play an important role in creating a correct view of interaction and participation in societies, the hypothesis of the authors is that nahjalbalagha has constructive communicative action in political participation due to the comprehensiveness of its content. finally, the results of the surveys show that nahjal balagha refers to the acceptance of two or more parties; the principle of knowledge and science, the necessity of accepting the differences of peoples, nations and languages, the possibility of achieving understanding and unity and freedom of thought and thought, observing the criteria of right and wrong, choosing the right path as the conditions for a favorable conversation, and also considering trust-building and competence of speech as the most important elements and communication factors provide a very suitable capacity for the realization of desired political participation.