|
|
|
|
مطالعۀ نقش عوامل محیطی در توزیع استقرارهای ایلام قدیم و میانۀ شهرستان اردل، با تاکید بر چشم انداز کارست
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
خسروزاده علیرضا ,اعراب علی ,خسروثانی افشین ,بهرامی نیا مینا
|
|
منبع
|
پژوهش هاي باستان شناسي ايران - 1399 - دوره : 10 - شماره : 26 - صفحه:55 -74
|
|
چکیده
|
عوامل محیطی همواره در شکل‌گیری و چگونگی استقرارهای انسانی نقش تعیین‌کننده‌ای داشته‌اند. یکی از این عوامل محیطی «کارست» نام دارد. مناطق کارستی شرایط جغرافیایی بسیار ویژه‌ای دارند که در این پژوهش برروی تاثیر کارست بر شکل‌گیری و تداوم استقرارهای ایلامی شهرستان اردل مطالعه شده است. ویژگی‌های چشم‌انداز کارست، مانند «خاک» نه‌چندان مناسب برای کشاورزی و دسترسی دشوار به آب سطحی، به‌گونه‌ای است که برای زندگی یک‌جانشینی چندان مناسب نیست؛ هم‌چنین عوامل جغرافیایی دیگر مرتبط با کارست از‌جمله شیب زمین، دوران زمین‌شناسی و ارتفاع از سطح دریا در مورد استقرارهای ایلامی شهرستان اردل به‌گونه‌ای هستند که تنها زندگی کوچ‌نشینی را در بخش‌هایی از این چشم‌انداز میسر کرده است. این درحالی‌ست که برخی از پژوهشگران زندگی کوچ‌نشینی در فلات ایران در دوران تاریخی را چندان ممکن نمی‌دانند؛ از این‌رو در پژوهش حاضر پرسشی که مطرح شده آن است که، نقش کارست در شکل‌گیری استقرارهای ایلام قدیم و میانه در شهرستان اردل به چه صورت بوده و این چشم‌انداز چه تاثیری در زندگی کوچ‌نشینی در این منطقه طی دورۀ ایلام قدیم و میانه داشته است؟ روش مدنظر در اینجا، ترسیم نقشه‌های gis با مشخص کردن گسترۀ کارست و پراکنش محوطه‌های ایلامی نسبت به آن‌ها است. در کنار آن، توجه به منابع‌تاریخی نیز می‌تواند راهگشا باشد و شاید بتوان با مطالعه‌ی جای‌نام‌های ایلامی، برخی از جای‌نام‌های آن‌را در منطقۀ یادشده جایابی نمود؛ به‌عنوان نمونه برخی از محققان جای‌نام «لو.سو» را برای حدود منطقۀ بختیاری پیشنهاد داده‌اند. جای‌نامی که بخشی از منطقۀ «سیمشکی» بوده و احتمالاً مردمانی کوچ‌نشین داشته است؛ در واقع شهرستان اردل به‌عنوان بخشی از منطقۀ بختیاری با حداقل 65% استقرار کوچ‌نشینی در دورۀ ایلام که در پژوهش حاضر مشخص گردید، می‌تواند نمونه‌ای از معیشت کوچ‌نشینی در دورۀ ایلام قدیم و میانه و در منطقۀ سیمشکی در هزاره‌های سوم و دوم پیش‌ازمیلاد باشد که در چشم‌انداز کارست و با توجه به منابع محیطی آن شکل گرفته است.
|
|
کلیدواژه
|
کارست، شهرستان اردل، دوره های ایلام قدیم و میانه، لو.سو، معیشت کوچ نشینی
|
|
آدرس
|
دانشگاه شهرکرد, دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی, گروه باستان شناسی, ایران, دانشگاه تهران, دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی, گروه باستان شناسی, ایران, دانشگاه تهران, دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی, گروه باستان شناسی, ایران, دانشگاه یزد, گروه جغرافیا, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Effect of Natural Factors in Spatial Distribution of Archaeological Sites, During the Elamite Period Ardal;Case Study the Sites in Karst Landscape
|
|
|
|
|
Authors
|
Khosrozadeh Ali reza ,Aarab Ali ,Khosrosani Afshin ,Bahrami nia Mina
|
|
Abstract
|
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|