عوامل مرتبط با خود مراقبتی سالمندان ساکن منازل شهرستان ساری در سال 1393

زمینه و هدف: با افزایش سن در دوران سالمندی تغییراتی در ابعاد مختلف از جمله ضعف توان جسمانی، کاهش قوای مغزی، اختلالات روانی در سالمند رخ خواهد داد. بنابراین تحت اثر چنین عواملی باید اقداماتی برای سالمند صورت گیرد که یکی از بهترین اقدامات در این راستا خود مراقبتی می باشد. این مطالعه با هدف تعیین میزان رفتارهای خود مراقبتی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان ساکن منازل شهرستان ساری در سال 1393 اجرا شد. روش بررسی: این مطالعه ی توصیفیتحلیلی در سال 93 بر روی 120 نفر از سالمندان شهرستان ساری اجرا شد. نمونه گیری به روش تصادفی چند مرحله ای از 10 مرکز بهداشت شهرستان ساری صورت گرفت. گرد آوری داده ها توسط پرسشنامه خود مراقبتی(استاندارد وزارت بهداشت) صورت گرفت. پایایی این ابزار با تست آلفای کرونباخ بر روی 30 سالمند 83/0 محاسبه شد. در انتها داده ها توسط نرم افزار spss.v.16 و با بهره مندی از آزمونهای آماری توصیفی(میانگین، فراوانی و میانه) و ضریب همبستگی پیرسون، اسپیرمن، t مستقل و کای دو سطح معنی داری (p<0/05) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از میان 120 سالمند 50% مرد بوده که اکثر آنان متاهل(5/64%)، دارای وضعیت اقتصادی متوسط(7/56%) و بی سواد(60 نفر) بودند. میانگین و انحراف معیار کلی خود مراقبتی 98/11±42/128 بود، که در سطح خوب می باشد. میانگین و انحراف معیار نمرات ابعاد خود مراقبتی فیزیکی، روان شناختی، عاطفی و معنوی سالمندان به ترتیب 22/4±10/39، 07/3±15/18، 35/4±75/34 و 16/5±40/36 بودند. میان بعد خود مراقبتی روانشناختی با سطح تحصیلات(001/0=p) و نحوه زندگی سالمندان(026/0=p) ارتباط مستقیم و معنی داری یافت شد. همچنین رابطه ی معنی داری میان خود مراقبتی معنوی با تحصیلات سالمندان(001/0=p) و نحوه زندگی آنان(003/0=p) وجود داشت. نتیجه گیری: طبق نتایج حاصل شده سطح خود مراقبتی سالمندان مطالعه خوب بوده و عوامل جمعیت شناختی نظیر سطح تحصیلات، کفایت اقتصادی و نحوه زندگی بر میزان خود مراقبتی موثر بودند. با توجه به اثرات احتمالی این متغیر های جمعیت شناختی بر جنبه های متفاوت خود مراقبتی پیشنهاد می شود تمهیداتی در راستای بهبود کیفیت زندگی و آموزشی این قشر از افراد جامعه فراهم شود.

Selfcare behavior and its related factors in the communitydwelling elderlies in Sari, 2014

Background and aim: With increasing age in old era, happen changes in dimensions including physical weakness, reduce brain power and psychopathy in elderilies. So under the effect of such factors some actions must be done for elderlies. One of the best actions is selfcare. The aim of this study was to determine the level of selfcare behaviors and its related factors in community dwelling elderlies in Sari, 2014. Methods: This crosssectional study was conducted in 2014 on 120 elderlies in Sari city. Multistage randomized sampling metod was done from 10 health centers. Data collection was done with selfcare questionnare (standard by Ministry of Health). Reliability of this questionnaire calculated 0/83 with Cronbach's alpha test on 30 elderlies. Data analyzed by SPSS.v.16 software with using descriptive statistics( such as mean, abundance and median) and inferential statistics (such as ttest, Spearman and Pearson correlation and chisquare tests). Results: From 120 elderlies 50% were man that the most of them were married (64.5%), with average economic status (56.7%) and illiterate (60 persons). The mean and standard deviation of total selfcare and physical, mental, emotional and spiritual dimensions were 128.42&plusmn;11.98, 39.10 &plusmn; 4.22,18.15 &plusmn; 3.07, 34.75 &plusmn; 4.35 and 36.40 &plusmn; 5.16 respectively. There is a significant relationship among psychological selfcare with education level (p=0.001) and lifestyle of elderlies (p=0.026). Also there is a significant and meaningful relationship among spiritual selfcare with educational level of elderlies (p=0.001) and lifestyle of them (p=0.003). Conclusion: According to results of this study, the most level of elderlies selfcare was good and demographic factors such as level of education, economic efficiency and life style were effective on selfcare. based on the possible effects of education and economic efficiency on aspects of selfcare, recommended provided some actions to improve quality of life and education of this peoples