پیش بینی کننده های خودمراقبتی در بیماران تحت درمان با همودیالیز: کاربردی از مدل پرسید

بیماران تحت درمان همودیالیز با عوامل تنشزای متعدد فیزیکی، روانی و اجتماعی مواجه هستند. فعالیت های خود مراقبتی می تواند نقش بسیار چشم گیری در سازگاری با فرایند بیماری و ارتقاء کیفیت زندگی آنان ایفاء نماید. همچنین با استفاده از مدل پرسید پروسید می توان مقیاس مناسب از میزان درک، آگاهی و نگرش این بیماران از خودشان نسبت به آموخته ها و دانش خودمراقبتی آنها به دست آورد و بر اساس این مدل ارتباط عوامل را با توان خود مراقبتی بیماران بسنجد. لذا محققین تصمیم گرفتند مطالعه ای تحت عنوان پیشگویی سازه های مدل پرسید با خود مراقبتی در بیماران تحت درمان با همودیالیز انجام دهند.مواد و روش ها:مطالعه حاضر از نوع مقطعی بود که تعداد 80 نفر از بیماران مراجعه کننده به بیمارستان شهرستان لردگان به صورت سرشماری انتخاب و داده ها با استفاده از پرسشنامه که بر اساس سازه های مدل پرسید تدوین گردیده و مشتمل بر سازه های کیفیت زندگی، وضعیت سلامت، عوامل مستعد کننده (آگاهی و نگرش)، قادرکننده و تقویت کننده همراه با رفتارهای خود مراقبتی بیماران همودیالیزی بود و بصورت مصاحبه تکمیل گردید. پایایی و روایی پرسشنامه ها تایید گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار spss و با بکار گیری آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون، anova ، ttest و همچنین تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد..یافته ها: میانگین و انحراف کل نمره رفتارهای خودمراقبتی 12.83 ±32.38 بود. 56.5درصدافراددارای وضعیت خودمراقبتی ضعیف، 42.5 درصد افراد دارای وضعیت خودمراقبتی متوسط و 0.2 درصد افراد دارای وضعیت خودمراقبتی مطلوب بودند. همچنینآزمون همبستگی پیرسون ارتباط معنی داری را بین آیتم های مدل پرسید پروسید(عوامل تقویت کننده، عوامل قادر کننده و عوامل مستعد کننده) و خودمراقبتی نشان داد(0.05>p). بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون، قدرت پیشگویی کنندگی آیتم های مدل پرسید پروسید(عوامل تقویت کننده، عوامل قادر کننده و عوامل مستعد کننده) 0.419 به دست آمد.بحث و نتیجه گیری: با توجه به مطلوب نبودن رفتار خودمراقبتی بیماران همودیالیز و نیز همبستگی مستقیم بین سازه های مدل پرسیدبا رفتار، پیشنهاد می شود مداخلات مقتضی، به ویژه مداخلات آموزشی به منظور ارتقای خودمراقبتی با تاکید بر سازه های مدل پرسیدطراحی و اجرا گردد.

Predictors of Self-care in Patients Undergoing Hemodialysis: An Application of the PRECEDE Model

Background and Aims: Patients undergoing hemodialysis are exposed to various physical, psychological, and social stressors. Selfcare activities can play a significant role in adapting to the disease process and improving their quality of life. In addition, using the PRECEDEPROCEDE model, an appropriate scale can be obtained from these patients #39;perceptions, knowledge and attitudes toward their selfcare and selfcare knowledge, and based on this model, the relationship between factors and patients #39; selfcare ability can be assessed. Therefore, the researchers decided to conduct a study predicting PRECEDE model constructs with selfcare in patients undergoing hemodialysis.Methods:This cross sectional study was performed on 80 patients referred to the Lordegan hospital. Life, health status, predisposing factors (knowledge and attitude), enabling, and enhancing along with selfcare behaviors of hemodialysis patients were completed by interview. The reliability and validity of the questionnaires were confirmed. Data were analyzed by SPSS software using Pearson correlation coefficient, ANOVA, ttest, and regression analysis.Results: The mean and total deviation of selfcare behaviors score was 32.38 12 12.83. 56.5% of people had poor selfcare, 42.5% had moderate selfcare, and 0.2% had good selfcare. In addition, Pearson correlation test showed a significant relationship between PRECEDEPROCEDE model items (reinforcing factors, enabling factors, and predisposing factors) and selfcare (P <0.05). According to the results of regression analysis, the predictive power of the items of precessionprocess model (reinforcing factors, enabling factors and predisposing factors) was found to be 0.419.Conclusion: Considering the lack of selfcare, behavior of hemodialysis patients and the need for a direct correlation between PRECEDE model constructs, appropriate interventions are recommended, especially educational interventions to promote selfcare and increased emphasis on selfcare.