اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر استرس ادراک‌شده، تاب‌آوری و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور

زمینه و هدف بیماری‌های فیزیولوژیک مزمن همچون تالاسمی، فرایندهای شناختی، روان‌شناختی و اجتماعی بیماران را با آسیب جدی مواجه می‌کند. بر این اساس یکی از آسیب‌های روان‌شناختی این بیماری وقوع استرس است و استرس ناشی از این بیماری، می‌تواند انطباق مثبت با تجربه‌های استرس‌زا و به عبارتی تاب‌آوری را در این افراد تحت تاثیر قرار دهد و همچنین باعث کاهش کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به تالاسمی شود، بنابراین هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، بر استرس ادراک‌شده، تاب‌آوری و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور شهر لردگان از سال 1395 تا 1396 بود.روش بررسی این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری 3‌ماهه بود. نمونه شامل 40 نفر از بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور مراجعه‌کننده به بیمارستان شهدای لردگان بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند مبتنی بر ملاک‌های ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل، جایگزین شدند (هر گروه 20 نفر). گروه آزمایش، درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی را طی هشت جلسه دریافت کردند و گروه کنترل هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکردند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه‌های استرس ادراک‌شده کوهن و همکاران، تاب‌آوری کانر و دیویسون و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های آماری از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر، استفاده شد. یافته ها نتایج نشان داد بین گروه آزمایش و کنترل، از لحاظ استرس ادراک‌شده، تاب‌آوری و کیفیت زندگی تفاوت معنی‌داری وجود دارد و در دوره پیگیری نیز این تفاوت مشهود است (0.001>p). بدین ترتیب که درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی توانسته بر استرس ادراک‌شده، تاب‌آوری و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور تاثیر معنادار داشته باشد.نتیجه گیری درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی تلویحات کاربردی مفیدی در کاهش استرس ادراک‌شده، افزایش تاب‌آوری و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور دارد.