اثربخشی آموزش مهارت های زندگی با رویکرد راه حل‌محور بر مهارت‌های اجتماعی فرزندان با مشکلات رفتاری در خانواده های طلاق

مقدمه: طلاق، پدیده‌ای است که نه تنها ثبات روانی زوجین را برهم می‌زند، بلکه تعادل روانی فرزندان و اطرافیان را نیز تحت شعاع قرار می‌دهد. این پژوهش با هدف تدوین برنامه آموزشی مهارت‌های زندگی با رویکرد راه‌حل‌محور و بررسی اثربخشی آن بر مهارت‌های اجتماعی فرزندان با مشکلات رفتاری در خانواده‌های طلاق انجام شد.روش کار: پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری یک ماهه همراه با گروه شاهد بود. جامعه آماری شامل فرزندان 12 تا 18 ساله با مشکلات رفتاری در شهرستان‌های رباط‌کریم و بهارستان که 1 تا 5 سال از طلاق والدینشان گذشته بود. از جامعه آماری 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و شاهد (هر گروه 15 نفر) تقسیم شدند. ابزارهای جمع‌آوری داده‌ها، مقیاس خودگزارشی مشکلات رفتاری نوجوانان achenbach و همکاران و مقیاس مهارت‌های اجتماعی elliott و همکاران بود. گروه آزمایش 10جلسه برنامه آموزش مهارت‌های زندگی سازمان بهداشت جهانی با رویکرد راه‌حل‌محور (de shazer s) را دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از آزمون واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معنادار 0.05 و با نرم‌افزار spss نسخه 26 تحلیل شدند.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد، افراد گروه آزمایش که برنامه آموزش مهارت‌های زندگی با رویکرد راه‌حل‌محور را دریافت کرده بودند، در مقایسه با گروه شاهد، در مرحله پس‌آزمون، به طور معناداری در مهارت‌های اجتماعی نمرات بهتری کسب کردند (0/01>p) و این تغییرات مثبت تا مرحله پیگیری نیز پایدار بود (0/05>p).نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش، می‌توان نتیجه گرفت که برنامه آموزش مهارت‌های زندگی با رویکرد راه‌حل‌محور با فراهم کردن فرصتی برای یادگیری مهارت‌های اساسی، ابزاری موثر برای ارتقای مهارت‌های اجتماعی فرزندان با مشکلات رفتاری در خانواده‌های طلاق باشد.

the effectiveness of teaching life skills with a solution-oriented approach on the social skills of children with behavioral problems in divorced families

introduction: divorce is a phenomenon that not only disrupts the psychological stability of the couple but also impacts the emotional well-being of their children and those around them. this study aimed to develop a life skills training program using a solution-oriented approach and to assess its effectiveness on the social skills of children with behavioral problems in divorced families.methods: this research utilized a quasi-experimental design with a pre-test, post-test, and one-month follow-up, including a control group. the study population consisted of children aged 12 to 18 with behavioral problems, residing in the cities of rabat karim and baharestan, whose parents had divorced between one and five years prior. thirty participants were selected through convenience sampling and were randomly assigned to either an experimental or control group, with 15 participants in each group.the data collection instruments included the adolescent behavior problem self-report scale (achenbach & rescorla, 2001) and the social skills scale (elliott & gresham, 1990). the experimental group underwent 10 sessions of a life skills training program (developed by the world health organization) using a solution-oriented approach (de shazer, s). data were analyzed using repeated measures analysis of variance, and bonferroni’s post hoc test at a significance level of 0.05, utilizing spss version 26.findings: the results indicated that the experimental group, that received life skills training with a solution-oriented approach, showed significantly improved social skills in the post-test compared to the control group (p < 0.01). these positive changes were maintained through the follow-up stage (p < 0.05).conclusions: the findings suggest that life skills training with a solution-oriented approach is an effective intervention for enhancing the social skills of children with behavioral problems in divorced families, as it provides an opportunity for learning essential skills.