تدوین برنامه تلفیقی توانبخشی حسی مبتنی بر ویبروآکوستیک و واقعیت مجازی و اثربخشی آن بر نیمرخ شنیداری کودکان مبتلا به اختلال اتیسم (مطالعه موردی)

مقدمه: افراد مبتلا به اختلال طیف اتیسم علاوه بر نقص تعاملات اجتماعی، مهارت های ارتباطی، علایق محدود و رفتارهای کلیشه ای، دارای نابهنجاری های حسی هستند. هدف پژوهش حاضر تدوین برنامه تلفیقی توانبخشی حسی مبتنی بر ویبروآکوستیک و واقعیت مجازی و اثربخشی آن بر نیمرخ پردازش شنیداری کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بود. روش کار: پژوهش حاضر، از نوع آزمایشی با طرح aba و به لحاظ هدف از نوع تحقیق کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کودکان مبتلا به اختلال اتیسم بود که در نیمه دوم سال 1400 به کلینیک توانبخشی ذهن آرا مراجعه کرده بودند. از بین کل جامعه هدف، پنج کودک به صورت هدفمند و با توجه به ملاک های ورود به پژوهش، از طریق مصاحبه با والدین، بررسی پرونده درمانی و مشاهده، انتخاب شدند. پس از تایید اعتبار بیرونی برنامه تلفیقی توانبخشی حسی از طریق اجرای مقدماتی مداخله بر روی دو آزمودنی که به صورت تصادفی از میان افراد نمونه انتخاب شده بودند و با در نظر گرفتن نتایج حاصل از این مرحله، سه آزمودنی دیگر وارد پژوهش شدند. هر کودک بعد از چهار جلسه خط پایه، طی ده جلسه، برنامه تلفیقی توانبخشی را دریافت و پس از یک ماه از پایان مداخله، چهار جلسه تحت آزمون پیگیری قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه نیمرخ حسی 2 بود. یافته ها: نتایج نشان داد طی تحلیل دیداری نمودار داده ها و بر اساس شاخص آمار توصیفی، مداخله مد نظر برای هر پنج آزمودنی اثر بخش بوده است (به ترتیب با pnd: 70، 90، 80، 90 100 برای آزمودنی های شماره 1، 2، 3، 4 و 5). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت: برنامه تلفیقی توانبخشی حسی مبتنی بر ویبرواکوستیک و واقعیت مجازی، رویکردی مناسب جهت بهبود پردازش حس شنیداری افراد مبتلا به اختلال اتیسم است و می توان از این روش به عنوان روش درمانی در مراکز توانبخشی استفاده کرد.

development of an integrated program of sensory rehabilitation based on vibroacoustic and virtual reality and its effectiveness on the profile of auditory processing in children with autism spectrum disorder: a case study

introduction: people with autism spectrum disorder have sensory abnormalities in addition to social interactions, communication skills, limited interests and stereotyped behaviors. therefor the present study conducted with the aim of development of an integrated program of sensory rehabilitation based on vibroacoustic and virtual reality and its effectiveness on the profile of auditory, in children with autism spectrum disorder. methods: in this study a single- subject research methodology was used. on this account and by using purposive sampling method, 5 children among all autistic children who referred to zehnara rehabilitation center in the second half of 1400 were selected according to entry criteria of the study. after confirming the external validity of the integrated sensory rehabilitation program through the preliminary implementation of the intervention on two subjects who were randomly selected from the sample and taking into account the results of this stage, the integrated rehabilitation program was implemented on the other three subjects. having attended 4 base line session, every child received integrated program of sensory rehabilitation in 10 sessions. one month after intervention, four test sessions were followed. the tool used in this research to collect the data include: sensory profile 2. results: the results of the data chart analysis based on descriptive statics and visual analysis indices revealed that the intervention has been effective on the five participants (sort by pnd: 70, 90, 80, 90 & 100 for subjects 1, 2, 3, 4 & 5). conclusions: the results of the present study show that integrated program of sensory rehabilitation based on vibroacoustic and virtual reality can improve the auditory processing of autistic children and can be used as a method in the rehabilitation centers