اثربخشی رفتار درمانی شناختی بر انعطاف پذیری شناختی زندانیان

مقدمه: اجرای مداخلات روانشناختی در زندانیان به منظور بهبود سلامت روانشناختی آن ها، یکی از اقدامات ضروری در سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور می باشد. در جهت اهمیت این موضوع، مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر رفتار درمانی شناختی بر انعطاف پذیری شناختی در زندانیان انجام شد. روش کار: این مطالعه یک طرح نیمه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود که در سال 1398 در جامعه آماری زندانیان جرائم غیر مالی در زندان مرکزی شهر اهواز انجام شد. به شیوه هدفمند 40 نفر از زندانیان در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. پس از دریافت پیش آزمون، گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت مداخله رفتار درمانی شناختی قرار گرفتند. سیاهه انعطاف پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010) در مراحل سنجش استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss-21 انجام شد.یافته ها: نتایج دلالت بر این داشت که مداخله نقش موثری در افزایش مولفه های ادراک گزینه های مختلف (p = 0.002, f = 11.632) و ادراک کنترل پذیری (p = 0.002, f = 12.044) و همچنین نمره کلی (p = 0.0001, f = 27.298) داشته است (p <0.001)؛ اما در مولفه ادراک توجیه رفتار (p = 0.942, f = 0.005) تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در مجموع دوره رفتار درمانی شناختی توانسته است 0.50 از تغییرات انعطاف پذیری شناختی را تبیین کند. نتیجه گیری: مداخله رفتار درمانی شناختی به واسطه تعدیل باورهای ناکارآمد و فعال سازی رفتاری از ظرفیت مناسبی برای افزایش انعطاف پذیری شناختی برخوردار است. بر این اساس پیشنهاد می شود که در راستای اقدامات تامینی و تربیتی به نقش مداخله رفتار درمانی شناختی توجه شود.

the effectiveness of cognitive behavioral therapy (cbt) on prisoners cognitive flexibility

introduction: implementation of psychological interventions in prisoners in order to improve their mental health is one of the necessary measures in the state prisons and security and corrective measures organization. due to the importance of this issue, the present study was conducted to investigate the effect of cognitive behavioral therapy (cbt) on cognitive flexibility (cf) in prisoners.methods: this study was a quasi-experimental design with pre-test, post-test and control group, which was conducted in 2019 in the statistical population of non-financial prisoners in ahvaz central prison. by purposeful sampling method, 40 prisoners were placed in two experimental and control groups. after receiving the pre-test, the experimental group underwent 8 sessions of cbt. the cognitive flexibility inventory-cfi (dennis & vander, 2010) was used in the assessment process. data analysis was performed using spss-21 statistical software.results: the results indicated that the intervention played an effective role in increasing the perceptual components of different options (p = 0.002, f = 11.632) and controllability perception (p = 0.002, f = 12.044) as well as the cfi (p = 0.0001, f = 27.298) (p <0.001); however, no significant difference was observed in the behavior perception component (p = 0.942, f = 0.005). generally, cbt intervention was able to explain 0.50 of the changes in cf.conclusion: cbt intervention has the potential to increase cognitive flexibility by modifying dysfunctional beliefs and behavioral activation. based on this, it is suggested that the role of cbt intervention be considered in line with security and corrective measures.