ارائه مدل پیامدهای سلامت بیماران دیابتی بر اساس رویدادهای استرس‌زای زندگی با نقش میانجی خود دلسوزی دیابت و ذهن آگاهی

مقدمه: شیوع نسبتاً بالای دیابت، هزینه‌های کلان درمان، ناتوانی و مرگ نشان‌دهنده ضرورت انجام پژوهش‌های بیشتر برای شناخت بهتر و تلاش جهت رفع یا کاهش مشکلات روان‌شناختی در افراد مبتلا به دیابت است. این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی خو دلسوزی دیابت و ذهن آگاهی در رابطه بین رویدادهای استرس‌زای زندگی و پیامدهای سلامت بیماران دیابتی انجام شد.روش کار: پژوهش حاضر ازنظر هدف بنیادی و ازنظر شیوه اجرا توصیفی همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران مراجعه‌کننده به کلینیک دیابت شهرستان زابل از اوایل فروردین تا آخر تیرماه 1400 (550=n) بود. نمونه پژوهش شامل 387 نفر از بیمارانی بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه رویدادهای استرس‌زای زندگی، مقیاس خود دلسوزی دیابت و پرسشنامه پنج بعدی ذهن آگاهی پاسخ دادند. برای اندازه‌گیری پیامدهای سلامت از شاخص‌های hba1c، fbs و bs استفاده شد. داده‌های پژوهش با استفاده از روش همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری و به کمک نرم‌افزارهای آماری spss نسخه 24 و lisrel8.8 تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که مسیر مستقیم رویدادهای استرس‌زا به خود دلسوزی دیابت و ذهن آگاهی معنی‌دار (0.01>p) و به پیامدهای سلامت غیر معنی‌دار (0.01p). رابطه غیرمستقیم بین رویدادهای استرس‌زا و پیامدهای سلامت از طریق خو دلسوزی دیابت و ذهن آگاهی معنادار بود (0.01>p).نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش از نقش میانجی خو دلسوزی دیابت و ذهن آگاهی در رابطه بین رویدادهای استرس‌زا و پیامدهای سلامت حمایت کرد. با توجه به نتایج این پژوهش برنامه‌های آموزشی و مداخله‌ای مبتنی بر خود دلسوزی و ذهن آگاهی در کنار مداخله‌های طبی و دارویی می‌تواند برای پیامدهای سلامت بیماران دیابتی مفید باشد.

Presenting the Model of Health Outcomes of Diabetic Patients based on Stressful Life Events with the Mediating Role of Diabetes Self-Compassion and Mindfulness

Introduction: Relatively high prevalence of diabetes, high costs of its treatment, disability and death indicate the need for further research to better understand and efforts to reduce psychological problems in people with diabetes. This study was aimed to investigate the mediating role of diabetes selfcompassion and mindfulness in the relationship between stressful life events and health outcomes of diabetic patients.Methods: This study is fundamental in terms of purpose and descriptivecorrelation in terms of method. The statistical society of this study consisted of all patients with diabetes referred to Zabol Diabetes Clinic in the period from March to July 2021 (N = 550). The study sample consisted of 387 patients who were selected by convenience sampling method and answered the stressful life events questionnaire, diabetes selfcompassion scale and five facet mindfulness questionnaire. The HBA1C, FBS and BS indices were used to measure health outcomes. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient, structural equation modeling and SPSS software version 24 and LISREL 8.8.Results: The results showed that the direct path of stressful events to diabetes self compassion and mindfulness was significant (p <0.01) but not significant to health outcomes (p <0.01). The direct path of diabetes selfcompassion and mindfulness to health outcomes was significant (p <0.01). The indirect relationship between stressful events and health outcomes through diabetes selfcompassion and mindfulness was significant (p <0.01).Conclusion: According to the results of this study, educational and intervention programs based on selfcompassion and mindfulness along with medical and pharmacological interventions can be useful for the health outcomes of diabetic patients.