مقایسه اثربخشی طرحواره‌درمانی و زوج‌درمانی هیجان‌مدار بر تمایزیافتگی خود زوج‌های جوان

مقدمه: روابط زوجین همواره می تواند به دلایل مختلف در شرایط آسیب زا قرار گرفته و از هم گسیخته شود. بنابراین توجه به تاثیرپذیری خانواده از آسیب های عمده، در هر رویکرد درمانی ضروری به نظر می رسد. این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و زوج درمانی هیجان مدار بر تمایزیافتگی خود زوج های جوان انجام گرفت.روش کار: روش مطالعه آزمایشی گسترش یافته از نوع پیش آزمون پس آزمون چند گروهی بود. جامعه آماری را تمامی زوجین جوان دچار مشکل سازگاری تشکیل دادند که در شش ماهه دوم سال 1398 به مراکز خدمات روانشناختی و مشاوره در شهر تهران مراجعه کردند (2025=n). از بین آنان 30 زوج (60 نفر) بر اساس ملاک های ورود و به طور تصادفی انتخاب شدند و سپس در سه گروه طرحواره درمانی، زوج درمانی هیجان مدار و گروه کنترل جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس تمایزیافتگی خود (dsi) بود. گروه آزمایشی اول، طرح واره درمانی با رویکرد یانگ (2001) در 12 جلسه 45 دقیقه ای را دریافت کردند، گروه آزمایشی دوم، تحت آموزش زوج درمانی هیجان مدار با رویکرد جانسون (2004) در 9 جلسه 60 دقیقه ای قرار گرفتند و گروه کنترل در نوبت انتظار بودند. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره (mancova) و آزمون تعقیبیlsd و با نرم افزار spss25 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد بین گروه های آزمایش و گروه کنترل تفاوت معنی دار وجود داشت؛ و هر دو مداخله طرحواره درمانی و زوج درمانی هیجان مدار بر تمایزیافتگی خود زوج های جوان تاثیر مثبت معنادار داشته است (0.05>p). همچنین، نتایج آزمون تعقیبیlsd حاکی از آن بود که میزان اثربخشی مداخله طرحواره درمانی بر تمایزیافتگی خود بیشتر از زوج درمانی هیجان مدار بود (0.05>p).نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر مداخلات طرحواره درمانی و زوج درمانی هیجان مدار می تواند برای بهبود تمایزیافتگی خود زوج های جوان کارآمد باشد؛ و توصیه می گردد که درمانگران و مشاوران خانواده در راستای بهبود تمایزیافتگی خود زوجین در کنار سایر مداخلات درمانی از این درمان ها استفاده کنند.

Comparision of the effectiveness of schema therapy and emotional-based couple therapy on couples' young self-differentiation

Introduction: Couples #39; relationships could always be face traumatic situations for various reasons and could be divorced. Therefore, it seems necessary in any treatment approach attention to the influential of the family fom major injuries. The aim of this study was to comparision of the effectiveness of schema therapy and emotionalbased couple therapy on couples #39; young selfdifferentiation.Methods: The research method was experimental extended to pretestposttest multigroup. The statistical population consisted of all young couples with adjustment problems who referred to psychological and counseling service centers in Tehran in the second half of year 2019 (N = 2025). Among them, 30 couples (60 people) were randomly selected based on inclusion criteria and then replaced in three groups: schema therapy, emotionalbased couple therapy and control group. Research instruments included the Differentiation of Self Inventory (DSI). The first experimental group received the Young #39;s (2001) therapy scheme in 12 sessions of 45 minutes, the second experimental group received the emotionalbased couple therapy training with Johnson #39;s approach (2004) in 9 sessions of 60 minutes. The control group was waiting for their turn. Data were analyzed using analysis of covariance (MANCOVA) and LSD post hoc test and SPSS25 software. Results: The results showed that there was a significant difference between the experimental groups and control group; And both therapyintervention schema therapy and emotionalbased couple therapy had a significant positive effect on selfdifferentiation of young couples (P <0.05). Also, the results of LSD post hoc test showed that the effectiveness of schema therapy intervention on selfdifferentiation was higher than emotionalbased couple therapy (P <0.05).Conclusions: According to the results of the present study, schema therapy and emotionalbased couple therapy interventions can be effective in improving selfdifferentiation of young couples; It is recommended that therapists and family counselors use these therapies along with other therapeutic interventions to improve selfdifferentiation of couples.