اثربخشی برنامه آموزش گروهی مدیریت خشم و تاثیر آن بر پرخاشگری و هراس اجتماعی نوجوانان پسر مقیم در مراکز شبانه‌روزی بهزیستی : یک مطالعه آمیخته

مقدمه: نوجوانانی که در مراکز شبانه روزی بهزیستی زندگی می کنند به دلیل عدم حمایت خانواده، بیشتر از همسالان خود در معرض آسیبهای روان شناختی قرار دارند. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه آموزش گروهی مدیریت خشم بر پرخاشگری و اضطراب اجتماعی نوجوانان پسر مقیم مراکز شبانه روزی بهزیستی انجام شد.روش کار: این پژوهش از نوع ترکیبی متوالی اکتشافی بود. جامعه پژوهش شامل پسران نوجوان مراکز شبانه روزی جنوب شرق استان تهران در سال 1396 بودند. در مرحله کیفی پژوهش،12 نوجوان به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه نیمه ساختار یافته از آنها به عمل آمد و سپس داده ها براساس تحلیل محتوای کیفی مرسوم بررسی شدند و برنامه مدیریت خشم براساس آن تدوین گردید. در مرحله نیمه آزمایشی،30 نوجوان از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های 15 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری و سیاهه اضطراب اجتماعی کانور و همکاران (2000) استفاده شد. سپس گروه آزمایش در هشت جلسه یک و نیم ساعته مداخله را دریافت کردند. داده ها توسط آزمون تحلیل کووریانس تک متغیره در نرم افزار spss نسخه 21 تحلیل شدند.یافته ها: نتایج پژوهش، تفاوت معناداری بین نمرات پیش آزمون (10.02 ±58.87) و پس آزمون پرخاشگری (10.14±45.07) در گروه آزمایش نشان داد(p=0/001) . همچنین، تفاوت معناداری در نمرات اضطراب اجتماعی پیش آزمون (15.26 ±50.00) و پس آزمون (15.05±40.87) در پسران نوجوان قبل و بعد از آموزش گروهی مدیریت خشم وجود داشت(p=0/001).نتیجه گیری: مداخله آموزش مدیریت خشم که متناسب با بافت و نوع زندگی نوجوانان پسر مقیم در مرکز طراحی شده بود به کاهش پرخاشگری و اضطراب اجتماعی آنها منجر شد. مشاوران می توانند برای پیشگیری از مشکلات روانشناختی در این گروه از نوجوانان از این مداخله بهره بگیرند.

Effectiveness of anger management group training program and its effect on aggression and social phobia in adolescent boys living in Tehran south-East Welfare Organization Boarding Centers: A Mixed Method Research

Introduction: The present study was conducted with the aim of the development of anger management group training program and its effect on aggression and social phobia in adolescents of Tehran welfare organization boarding centersMethods: The current research was explanatory sequential mixed method study. In the qualitative stage, the researcher selected twelve male adolescents from Tehran welfare organization boarding centers located in southeast of Tehran with available sampling method, and performed semistructured interviews on them. Then anger management program was developed. In the experiment stage, from 60 adolescents qualified for participated the present study, 30 adolescents with the least scores in research questionnaires were selected and were replaced into two groups of experiment and control with random assignment method (15 individuals per group). Participants rsquo; assessed in pretest and posttest by Aggression Questionnaire of BussPerry (1992) and Social Phobia Inventory of Connor et al. (2000). Then, the adolescents of the experiment group received the anger management program in eight weekly group session of 90mins, but the control group received no intervention. The data were analyzed through univariate analysis of covariance by SPSS 21.Results: Findings indicated that there was significant difference in aggression between adolescents boys in pre and posttest experiment and control groups (P=0/001). In addition, there was significant difference between means scores of social phobia in adolescents boys in experiment and control groups pre and posttest (P=0/001).Conclusion: the efficiency of the anger management intervention in adolescents living in foster centers. The counselors are working at these centers can be use this psychological intervention to reducing aggression and social phobia among adolescents.