اثر بخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی _ رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ در زنان تحت درمان باهمودیالیز

مقدمه: بیماری مزمن مانند نارسایی کلیه که نیازمند انجام همودیالیز هستند تجربه ای چند بعدی است که موجب ناتوانی فرد در بسیاری از زمینه های روانی، اجتماعی، اقتصادی و ... می شود، لذا این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز انجام شد.روش : روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود. نمونه ای به حجم 30 نفر از زنان تحت درمان با همودیالیز به روش نمونه گیری در دسترس از زنان تحت درمان با همودیالیز شهرستان رفسنجان انتخاب شد. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه خستگی مزمن چالدر و همکاران (cfs) و پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر (tdas)، در دو مرحله قبل از مداخله و بعد از مداخله جمع آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چند متغییری (mancova) استفاده شد.یافته ها: نتایج آزمون های تحلیل کوواریانس چند متغییری نشان داد که آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری توانسته است خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز را در افراد گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، در مرحله پس آزمون، به طور معناداری کاهش دهد.نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر خستگی مزمن و اضطراب مرگ زنان تحت درمان با همودیالیز، می توان گفت که این مداخله برای کاهش نشانه های روان شناختی زنان تحت درمان با همودیالیز سودمند است. با توجه به یافته های این پژوهش مدیریت استرس به شیوه شناختی_رفتاری میتواند بر کاهش تجربه چند بعدی احساس ناتوانی در بیماران دارای نارسایی کلیه که همزمان بایستی همودیالیز را انجام دهند موثر باشد و بایستی در مراکز درمانی نسبت به آموزش آن توجه ویژه اعمال شود.

The Effectiveness of Cognitive-Behavioral Stress Management Training on Chronic Fatigue and Death Anxiety in Women under the Cure of Dominating

Introduction: Chronic illness, such as renal failure requiring hemodialysis, is a multidimensional experience that causes a person to be impotent in many psychosocial, social, and economical fields. Therefore, the purpose of this study was to investigate the effectiveness of cognitivebehavioral stress management on chronic fatigue and death anxiety in women undergoing hemodialysis.Methods: The research method was semiexperimental. A sample of 30 women who underwent hemodialysis was selected using available sampling method all women undergoing hemodialysis in Rafsanjan. Required data were collected through Cholesterol Factors Questionnaire (CFS) and Tempter's Death Anxiety Questionnaire (TDAS) in two stages before and after the intervention. To analyze the data, multivariate covariance analysis (MANCOVA) was used using SPSS software. Results: The results of multivariate analysis of covariance analysis showed that cognitivebehavioral stress management training has been able to determine the chronic fatigue and death anxiety in hemodialysis women in the experimental group compared to the control group, in the posttest phase, significantly reduced. Conclusion: According to the findings of this research, cognitivebehavioral stress management can be effective in reducing the multidimensional experience of disability in renal failure patients undergoing hemodialysis at the same time and should be given special attention to treatment in the treatment centers.