بررسی تاثیر آموزش روانشناختی مبتنی بر شبکه‌ی اجتماعی مجازی بر تاب‌آوری مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلالات روانی شدید

مقدمه: آموزش روانشناحتی ممکن است بر مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلال های روانی تاثیر مثبتی داشته و وضعیت های مثبت روانی مانند تاب آوری را در آنها ارتقا دهد. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر آموزش روانشناختی مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی بر تاب آوری مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلال های روانی شدید است.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی به شکل پیش آزمون و دو پس آزمون با دو گروه کنترل و آزمایش است که در مرکز آموزشی درمانی روانپزشکی ایران در سال 1396 در شهر تهران انجام شد. در مطالعه حاضر تعداد 72 نفر از مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلال های روانی شدید با دامنه سنی 65-18 شرکت نمودند. به منظور جلوگیری از انتشار اطلاعات، ابتدا گروه کنترل و سپس گروه آزمایش مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه گیری بصورت مستمر و غیر احتمالی صورت گرفت. به منظور جلوگیری از آلودگی اطلاعات نمونه گیری ابتدا برای گروه کنترل و سپس برای گروه آزمایش انجام شد. گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه جمعیت شناختی و ابزار تاب آوری کانردیویدسون (cd-risc-2003) قبل از مطالعه، بلافاصله بعد از اتمام آموزش و 4 هفته بعد از آن انجام گرفت. آموزش مجازی برای گروه آزمایش از طریق تلگرام و به مدت چهار هفته انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss-24 و آزمونهای t مستقل، t زوجی و آنالیز واریانس با اندازه های تکراری تحلیل شدند.یافته ها: نتایج حاصل از بررسی مشخصات جمعیت شناختی نمونه ها، نشان داد که هر دو گروه همگن بودند. نتایج حاصل بر اساس آزمون تی مستقل نشان داد که میانگین تغییرات نمره تاب آوری در دو گروه آزمایش و کنترل، از نظر آماری تفاوت معنی دار داشته و در گروه آزمایش افزایش یافته است (p<0.001). همچنین نتایج آزمون تی زوجی نشان داد که تغییرات نمره تاب آوری در گروه آزمایش از نظر آماری تفاوت معنی داری داشته و در مرحله پس آزمون اول بیشتر از مرحله پیش آزمون، در مرحله پس آزمون دوم بیشتر از مراحل پس آزمون اول و پیش آزمون بوده است (p<0.001).نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش روانشناختی مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی موجب ارتقای تاب آوری مراقبین خانوادگی مددجویان با اختلال های روانی شدید می شود. با توجه به کم هزینه بودن و دسترسی سریع افراد به شبکه های مجازی، می توان از محتوای این برنامه آموزشی بصورت گسترده برای مراقبین خانوادگی استفاده کرد.

The Effect of Virtual Social Network Based Psycho-education on Resilience of Family Caregivers of Clients with Severe Mental Disorders

Introduction: Psychoeducation may positively impact the family caregivers of clients with severe mental disorders and promote in them such positive psychological states as resilience. The purpose of the present study is to examine the effect of virtual social network based psychoeducation on resilience of the family caregivers of clients with severe mental disorders.Methods: The present research is a semiexperimental study in the form of a pretest and two posttest with two control and test groups conducted in Iran Psychiatric Center in Tehran in 2017. 72 family caregivers of clients with severe mental disorders, with the age of 18 to 65, participated in the present study. To avoid the spread of the information, the control group was first studied and the test group was studied later. Sampling was conducted in a continuous and nonprobable form. Data collection was conducted through demographic questionnaire and ConnerDavidson Resilience Scale (CDRISC2003) before the study, immediately after the training, and 4 weeks after that. The virtual training (Psychoeducation) was conducted through a telegram channel for four weeks. The data were analyzed by means of SPSS24 software, and the independent T tests, couple T, and variances were analyzed by repetitive values.Results: The results of the study of the demographic features of samples showed that both groups were homogeneous. Based on the independent T test, the results showed that the change average of resilience score in both test and control groups had meaningful difference statistically, and that the average increased in the test group (P<0.001). Also, the results of the couple T test showed that the changes in resilience score in the test group had a meaningful difference statistically, and that the changes in posttest stage were greater than the pretest stage; they were greater in the second posttest compared to the first posttest and pretest stages (P < 0.001).Conclusions: The results of this research showed that the virtual social network based psychoeducation promotes the resilience of family caregivers of clients with severe mental disorders. Given the low cost of, and fast access to, social networks, the contents of this training plan can be widely utilized for family caregivers.