مدل سازی و شبیه سازی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی استان یزد

توسعه مطلوب صنعت گردشگری مذهبی نیازمند آگاهی و شناخت کافی از مسائل و عوامل موثر بر آن است. در همین راستا، پژوهش حاضر ﺑﺎ ﻫﺪف اراﺋﻪ ﻣﺪﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﻮاﻣﻞ موثر، توسعه گردشگری مذهبی در استان یزد را ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزی ﮐﻨﺪ، انجام گرفت. روش پژوهش حاضر، روش آمیخته (کیفی و کمی) که از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصیفی - تحلیلی است. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎﻣﻞ 12 ﻧﻔﺮ از ﺧﺒﺮﮔﺎن ﻧﻈﺮی و ﺧﺒﺮﮔﺎن ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﺑﻪ روش ﻏﯿﺮاﺣﺘﻤﺎﻟﯽ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺑﻮده و اﺑﺰار ﮔﺮدآوری دادهﻫﺎ، ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ و ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ می‌باشد. در ﺑﺨﺶ ﮐﯿﻔﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺗﺤﻠﯿﻞ مضمون ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻘﻮﻟﻪﻫﺎی اﺻﻠﯽ و ﻓﺮﻋﯽ توسعه گردشگری مذهبی استان یزد ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه است. ﺳﭙﺲ در ﺑﺨﺶ کمی، عوامل موثر شناسایی‌شده ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری اولویت بندی و در نهایت معیارهای ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐﯿﻔﯽ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻣﺪلﺳﺎزی ﻋﺎﻣﻞﺑﻨﯿﺎن شبیه سازی شد. بر اساس نتایج پژوهش تعداد 35 کد اولیه، 12 مضمون فرعی و 6 مضمون اصلی (سیاست های کلان گردشگری مذهبی، اقتصادی، زیرساختی، توانمندسازی محیطی، بازاریابی و فرهنگی) شناسایی شدند که عامل سیاست‌های کلان گردشگری مذهبی به عنوان تاثیرگذارترین عامل شناخته شد و  همچنین، نتایج نشان داد در پایان دوره شبیه سازی، میزان توسعه گردشگری مذهبی استان یزد، 70 درصد ﺷﺪه اﺳﺖ. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، مطلوب است تا مدیران گردشگری توجه ویژه ای روی عوامل موثر شناسایی‌شده که نقش بسزایی در توسعه گردشگری مذهبی دارند، داشته باشند.

modeling and simulation of factors affecting the development of religious tourism in yazd province

adequate comprehension of the challenges and influential elements of the religious tourism sector is necessary for its positive development. in this regard, the present research was conducted to present a model that can simulate the development of religious tourism in yazd province by considering the influential factors. a mixed method (qualitative and quantitative) was carried out in this study, and the research method was applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of nature. the statistical population of this research included 12 theoretical and experimental experts. questionnaires and interviews were used to collect data with non-random and purposeful sampling. in the qualitative section, the main and sub-categories of religious tourism development in yazd province were identified using the thematic analysis method. then, in the quantitative part, the identified influential factors were prioritized using the interpretive structural modeling (ism) method. finally, the criteria obtained from the qualitative research analysis were simulated using the agent-based modeling (abm) method. based on the research results, 35 initial codes, 12 sub-themes, and six main themes (religious tourism policies, economic, infrastructure, environmental empowerment, marketing, and cultural) were identified. religious tourism policies were recognized as the most influential factor. also, the results showed that at the end of the simulation period, the rate of religious tourism development in yazd province had reached 70%. based on the findings of this study, it is recommended that tourism managers give particular attention to the influential factors that have been identified as having a significant impact on the development of religious tourism.