الگوی ساختاری مدیریت بحران برای بخش عرضه گردشگری ایران؛ نمونه موردی: بحران شیوع ویروس کووید-19

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎی دﻧﯿﺎی اﻣﺮوز، زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺸﺮ داﺋﻤﺎً در ﻣﻌﺮض ﺑﺤﺮانﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﭼﻮن ﺑﺤﺮانﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ، ﺗﺮورﯾﺴﺘﯽ و ﺑﯿﻤﺎری اﺳﺖ. ﺑﺤﺮان، ﺑﻪ ﻃﻮر ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ و ﺑﺪون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻗﺒﻠﯽ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ و آﺛﺎر ﻣﺨﺮﺑﯽ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد. روﯾﮑﺮد ﻧﻮﯾﻦ ﺑﺮای ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺑﺤﺮان، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات و ﺟﺒﺮان ﺧﺴﺎرتﻫﺎی آن، ﺑﺮای ﻣﻮاﺟﻬﻪ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ و ﺗﻘﻮﯾﺖ و اﺣﯿﺎ و ارﺗﻘﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﺑﺤﺮانﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﺧﯿﺮاً ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ و از ﺟﻤﻠﻪ اﯾﺮان را دﭼﺎر ﭼﺎﻟﺶ ﮐﺮده، وﯾﺮوس ﻫﻤﻪﮔﯿﺮ ﮐﻮوﯾﺪ- 19 اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺑﺤﺮان ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ دارد، ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ از ﺑﺤﺮانﻫﺎی دﯾﮕﺮ اﺳﺖ و ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﺳﺎﯾﺮ ﺑﺤﺮانﻫﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار داده اﺳﺖ، ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻮﻗﻒ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺗﻮﻗﻒ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی، ﺑﺨﺶ ﻋﺮﺿﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﮐﺸﻮر ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی اﺳﺎﺳﯽ روﺑﺮو ﺷﺪه اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮ آن ﺑﻮده اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﮐﺴﺐ وﮐﺎرﻫﺎ ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺑﺤﺮان و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی آن، اﻟﮕﻮی ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺤﺮان در ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی اﯾﺮان اراﺋﻪ دﻫﺪ. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﺑﺮ اﺳﺎس ﻫﺪف ﮐﺎرﺑﺮدی، ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﺎﻫﯿﺖ، ﺗﺒﯿﻨﯽ اﺳﺖ و روﯾﮑﺮد ﮐﻤﯽ دارد. ﻣﺪل اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه از ﺑﺨﺶ ﮐﯿﻔﯽ ﻃﺮح ﭘﮋوﻫﺸﯽ، ﺗﻮﺳﻂ ﺻﺎﺣﺒﺎن ﮐﺴﺐ وﮐﺎرﻫﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی (ﻣﺮاﮐﺰ اﻗﺎﻣﺘﯽ، آژاﻧﺲﻫﺎی ﻣﺴﺎﻓﺮﺗﯽ، ﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ، ﺧﺪﻣﺎت ﮔﺮدﺷﮕﺮی اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ) ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس، ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت آﻧﻼﯾﻦ و ﺑﻪ روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ در اﺧﺘﯿﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﺣﺪاﻗﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪ (100 ﻧﻤﻮﻧﻪ) ﺗﻌﺪاد 108 ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪ و ﺗﺎﺋﯿﺪ ﯾﺎ رد اﻟﮕﻮی اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار smart-pls و آزﻣﻮن ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺗﺎﺋﯿﺪی ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﻃﺒﻖ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ، اﻟﮕﻮی ﺳﺎﺧﺘﺎری اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺮای ﺑﺨﺶ ﻋﺮﺿﻪ در ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎ ﺑﺤﺮان ﺗﺎﺋﯿﺪ ﺷﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس اﯾﻦ اﻟﮕﻮ ﺑﺮای ﺑﺨﺶ ﻋﺮﺿﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺑﺤﺮان در ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺒﻞ و ﺣﯿﻦ و ﭘﺲ از ﺑﺤﺮان اﻫﺪاف، راﻫﺒﺮدﻫﺎ و اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪ.

Structural model of crisis management for Iran’s tourism supply sector; Case study: COVID – 19 Pandemic

Due to the complexities of today’s world, human life is constantly exposed to different crises. One of these crises that has recently challenged tourism in the world and in Iran is the Covid19 epidemic virus. It has faced major challenges. Therefore, this study aims to provide a structural model of crisis management in the Iranian tourism industry in order to help businesses cope with this crisis and its challenges. The research is based on the applied purpose, in terms of the nature of the explanation and has a quantitative approach. Based on the minimum sample (100 samples), 108 questionnaires were completed and measured by Smart-PLS software. According to the results, the proposed structural model for the supply sector in the face of crisis has been approved.