استخراج ساختار‌شناختی گردشگران سالمند ایرانی نسبت به مراکز اقامتی با استفاده از رویکرد نظریه زنجیره هدف-وسیله

بازار نوظهور گردشگری سالمندی در ایران نیازمند مطالعات بنیادین در ابعاد مختلف و از جمله رفتار گردشگران سالمند است. سیستم شناختی افراد از عوامل درونی اثرگذار بر رفتار مصرف کننده است. هدف این مطالعه استخراج ساختار شناختی گردشگران سالمند ایرانی نسبت به اقامتگاه به‌عنوان یکی از عناصر مهم در توسعه گردشگری سالمندی ایران است. به عبارتی این مطالعه برای نخستین بار ساختار‌شناختی نسبت به اقامتگاه را در سطوح انتزاعی‌تر از ویژگی‌ها، با رویکرد زنجیره هدفوسیله ارائه می‌نماید. با استفاده از تکنیک ‌نردبانی و مصاحبه عمیق با 30 نفر از شهروندان سالمند شهر شیراز، نقشه ارزش سلسله مراتبی گردشگران ‌سالمند ‌ایرانی ایجاد و 6 زنجیره هدفوسیله اصلی به دست‌ آمد و بدین ترتیب، 11 ویژگی اقامتگاه، 9 پیامد و 3 ارزش غالب که این دسته گردشگران آرزومند تحقق آن‌ها هستند؛ مشخص گردید. ویژگی های تمیزی، مکان اقامتگاه، امنیت و قیمت؛ پیامدهای حفظ سلامتی، حس خوب و راحتی خیال و ارزش های امنیت و هیجانات مثبت بیشترین میزان اشاره را از سوی گردشگران سالمند داشتند. با توجه به کمبود مطالعات کیفی در حوزه رفتار گردشگران ‌سالمند ‌ایرانی، یافته‌های این مطالعه می‌تواند به‌عنوان مبنایی کلیدی برای بخش‌بندی بازار گردشگران سالمند و تدوین استراتژی‌های جایگاه‌یابی اقامتگاه در ایران ‌استفاده شود.

Extraction of cognitive structure of Iranian senior tourists towards Lodging: MeansEnd Chain approach

The emerging market of senior tourism in Iran requires fundamental studies in various dimensions, including the behavior of senior tourists. The cognitive system of individuals is an internal factor affecting consumer behavior. The purpose of this study was to extract the cognitive structure of Iranian Senior Tourists (ISTs) towards the accommodation as one of the important elements in the development of Iranian senior tourism. In other words, for the first time, this study presents the cognitive structure toward accommodation at more abstract levels of features, using the meansend chain (MEC) approach. Using Laddering Technique and indepth interview with 30 senior citizens of Shiraz, the Hierarchical Value Map of ISTs was created, as a result of which six key MECs were identified. Thus, 11 accommodation characteristics, 9 outcomes and 3 dominant values that the ISTs wish to realize were identified. The attributes of cleanliness, location of accommodation, security and price, the consequences of maintaining health, good feeling and peace of mind, and the values of security and positive emotions were most frequently cited by senior tourists. Due to the lack of qualitative studies in the field of the behavior of ISTs, the findings of this study can be used as a key basis for segmenting the senior tourist market and formulating accommodation placement strategies in Iran.