بررسی و تحلیل عوامل موثر ژئوپلیتیکی بر کارکرد مرز سیاسی در شهرستان مرزی آستارا

کارشناسان و صاحب‌نظران مسائل مرزی کارکردهای مختلفی را برای مرزها در قالب‌های سیاسی، اقتصادی، دفاعی و... را برشمرده‌اند که دراین‌بین وجود علائق و مشترکات تاریخی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی میان مردم سرزمین آذربایجان و ایران از همان ابتدای استقلال جمهوری آذربایجان تحولاتی در کارکرد مرز بین دو کشور به وجود آورده، که بازگشایی مرز و آمدورفت اتباع دو کشور و مبادلات مرزی در آن را می‌توان نام برد. بااین‌حال علیرغم تاثیرگذاری مسائل سیاسی بر روابط دو کشور در پی مداخله کشورهای بیگانه، بر اهمیت و کارکرد این نقاط مرزی روزبه‌روز افزوده می‌شود. این نوشتار که باهدف بررسی عوامل موثر ژئوپلیتیکی بر کارکرد مرز سیاسی در شهرستان مرزی آستارا می‌باشد که درصدد پاسخ به این سوال بوده که عوامل تاثیرگذار بر تحولات کارکردی مرز آستارا کدم‌اند؟ نوع پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، تحلیلی- توصیفی و ابزار گردآوری پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری تحقیق،67 نفر از دانش‌آموختگان رشته جغرافیای سیاسی دانشگاه آزاد واحد رشت بوده‌اند که روایی آن مورد تائید اساتید و صاحب‌نظران بوده و در این تحقیق، به‌منظور تعیین پایایی پرسشنامه، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن 0.80 بدست آمد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که کارکرد مرز سیاسی ایران و جمهوری آذربایجان در آستارا متحول شده است و عواملی مانند اجرای آمایش مرزی، عوامل همگنی ژئوکالچر در دو سوی مرز و حضور ایالات‌متحده در آذربایجان بر کارکرد مرز سیاسی آستارا تاثیرگذار بوده است و دراین‌بین مولفه‌های مسائل ژئوپلیتیک، استقرار پاسگاه‌های مرزی، نوع رویداد حاکم فی‌مابین ایران و آذربایجان، مسائل دریاچه کاسپین و بالاخره نقش حاکمیت دارای بیشترین رتبه‌بندی را در تاثیرگذاری بر کارکرد مرز سیاسی آستارا داشته است.