منابع تنش و تهدید مرز ایران و ترکمنستانو آثار آن بر امنیت داخلی و روابط ژئوپلیتیکی دو کشور

جمهوری اسلامی ایران با کشور ترکمنستان مرزهای بسیار طولانی آبی و خاکی مشترک دارد. از این رو می‌توان گفت که در نقاط مرزی با کشور هم‌جوار خود در شمال؛ یعنی ترکمنستان دچار چالش‌های متعدد و مختلفی است. منابع تنشی مانند: امتداد جغرافیایی قومی ترکمن‌ها در دشت ترکمن، نیاز شدید ترکمنستان به رودخانه‌های وارده از خاک ایران، علایق ژئوپلیتیکی دو کشور به ویژه در زمینه استفاده‌های معبری، رژیم حقوقی دریای خزر وکارکرد‌های مرز. اما چالش‌های درونی ترکمنستان،آسیای مرکزی و احتمال بروز تنش‌های فرا گیر منطقه ای، حضور ایالات متحده و رژیم صهیونیستی در ترکمنستان، نوع عملکرد نظام سیاسی لائیک ترکمنستان و شکل برخورد با بنیاد گرایان مسلمان، در روابط دوکشور تاثیرگذار خواهد بود. با این وجود امنیت ملی، داخلی و یا حاشیه‌های مرزی از یک سو تحت تاثیر منابع متعدد تنش دو یا چند جانبه با کشور‌های هم‌جوار است و از سوی دیگر، محیط راهبردی ایران از جمله امنیت ملی آن در معرض حوزه‌های متعدد ژئوپلیتیک بیرونی است. در عین حال به دلیل آنکه فضای سرزمینی ایران مکمل راهبردی ژئوپلیتیک کشور ترکمنستان است، در جذب و تداوم برخی ناامنی‌ها به خودی خود به ایفای نقش می‌پردازد. حال این سوال پیش می‌آید که با توجه به وجود منابع تنش و تهدید متعدد در مرز ایران و ترکمنستان و آثار این منابع تنش و تهدید بر امنیت داخلی کشورها، روابط ایران و ترکمنستان در آینده چگونه خواهد بود؟در این مقاله با استفاده از روش تحلیل اسنادی و مطالعه‌های کتابخانه ای تحلیل داده‌های موجود، تلاش شده است به این سوال پاسخ داده شود. بعد از بررسی‌ها و تحلیل‌های منابع در دسترس به این نتیجه رسیدیم که روابط ایران و ترکمنستان به دلیل یک سری مشکل‌ها که در متن مقاله به آنها اشاره شده است در آینده دچار بحران خواهد شد.