تبیین پایداری سیاسی-نهادی گردشگری استان‌های مرزی در بهبود زیست‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی مطالعه موردی: شهرستان مرزی ایلام

مناطق روستایی در نواحی مرزی ازجمله فضاهای جغرافیایی هستند که به‌عنوان جاذبه‌های گردشگری پتانسیل قابل‌توجهی دارند. استان مرزی ایلام هم ازلحاظ تاریخی، طبیعی و فرهنگی دارای جاذبه‌های گردشگری و توریستی فراوانی است و هم به‌عنوان ورود دروازه عتبات عالیات به کشور عراق سالانه پذیرایی بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی می‌باشد. در این پژوهش پایداری سیاسی-نهادی گردشگری به‌عنوان یک روش شکل‌گیری در فرایند گردشگری که نشان‌دهنده تاثیرگذاری رویکردها گردشگری به‌صورت متقابل و درهم‌تنیده بر فرایندهای کلی زیست‌پذیری جامعه می‌باشند، موردبررسی قرارگرفته‌اند. پژوهش حاضر به‌صورت روش پیمایشی انجام‌گرفته است. حجم نمونه بر اساس روش گلوله برفی از بین مسئولین محلی سکونتگاه‌های روستایی نواحی مرزی شهرستان ایلام 132 نفر تعیین‌شده است. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده که روایی محتوایی ابزار توسط کارشناسان خبره با میانگین cvr برابر با 0.844 مورد تایید قرارگرفته و تعیین پایایی آن با انجام پیش‌آزمون و ضریب القا کرونباخ 0.864 برای زیست‌پذیری و 0.870 برای پایداری سیاسی-نهادی مورد تایید قرارگرفته است. نتایج نشان می‌دهند که، از دیدگاه مسئولین محلی سطح زیست‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی شهرستان در سطح متوسط قرار دارند در این میان سهم شاخص اجتماعی 25.11، اقتصادی 21.40، کالبدی 26.98 و زیست‌محیطی 26.51 می‌باشند. همچنین پایداری سیاسی- نهادی گردشگری با شاخص‌های سازمان‌دهی 0.80، برنامه‌ریزی 0.75، سیاست‌گذاری و نظارت با 0.51 موجب اثرگذاری بر زیست‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی به میزان 0.43 شده‌اند و موجب تغییر در شاخص‌های زیست‌پذیری به ترتیب با 26.50، 23.72، 26.51، 23.72 شده است. پس در راستای تعادل بین ابعاد زیست‌پذیری سکونتگاه‌ها مرزی بیشترین تاثیر پایداری سیاسی- نهادی گردشگری بر زیست‌پذیری اقتصادی و اجتماعی می‌باشند.

explaining the political-institutional sustainability of the border tourism in improvement of rural settlements (case study: ilam border county)

rural areas in the border areas are geographical spaces that have significant potential as tourist attractions. the ilam border province has historical, natural, and cultural attractions, and the entry of the gateway to iraq is the annual accommodation of many domestic and foreign tourists. in this study, political-institutional tourism sustainability has been examined as a method of forming the tourism process that reflects the impact of tourism approaches in intersecting and intertwining the general processes of society’s livability. the present study was conducted as a survey method. the sample size is based on the method of snowballing from the local authorities of the rural settlements of the border areas of ilam city (120 individuals). the research tool is a questionnaire. the content validity of the tool has been approved by the experts with an average cvr of 0.844 and its reliability was approved by the pre-test and the induction coefficient of 0.864 for livability and 0.870 for political-institutional stability. the results show that, from the viewpoint of local authorities, the level of the livability of rural settlements in the city is at a medium level, with a social index of 25.11, economic index of 21/40, physical index of 26.98, and environmental index of 26.5. also, the political institution of tourism with an organizing indicators index of 0.80, planning index of 0.75, and policy and supervision index of 0.51 has affected the livability of rural settlements with a coefficient of 0.43 and has changed the livability indicators with 26.50, 23.72, 26.50, and 23.72 respectively. therefore, to balance the dimensions of border livability, tourism’s most influential political-institutional stability is economic and social livability.