تبیین جامعه‌شناختی علل قاچاق کالا در مناطق مرزی ایران و راهکارهای مبارزه با آن (با رویکرد تلفیقی فرا تحلیل و فراترکیب)

قاچاق کالا از مسائل مهم و جدی اجتماعی و اقتصادی است که از عوامل متعدد و پیچیده‌ای ناشی گردیده و پیامدهای ویرانگری را بر پیکره جامعه وارد می‌سازد. این پژوهش، باهدف فراترکیب و فراتحلیل پژوهش‌های داخلی انجام‌شده پیرامون این مسئله در سال‌های اخیر انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است. روش پژوهش حاضر، تلفیقی از رویکرد کیفی و کمی فراترکیب و فرا تحلیل پژوهش‌های صورت گرفته درزمینه قاچاق در داخل کشور می‌باشد. در کل تعداد 33 مطالعه یافت شد و در فراترکیب مورد بهره‌برداری قرار گرفت ولی برای فراتحلیل جهت نمونه‌گیری از جامعه یادشده، 19 سند پژوهشی که حائز شرایط و ملاک‌های انتخاب بود، جهت ترکیب کمی نتایج و به دست آوردن نتایج واحد انتخاب گردیدند. تحلیل آماری با استفاده از ویرایش دوم نرم‌افزار جامع فرا تحلیل (cma) و به روش ترکیب تصادفی اندازه اثر صورت گرفت. نتایج حاصل از فراترکیب پژوهش‌ها در زمینه پیامدها و راهکارهای مبارزه با قاچاق کالا در قالب کدهای گزینشی احصاء و ارائه گردید و نتایج حاصل از فراتحلیل نشان می‌دهد که اندازه اثر به تفکیک عوامل (اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، جغرافیایی، سیاسی-حقوقی و امنیتی-انتظامی) در سطح خطای کمتر از 1 درصد و با 99 درصد اطمینان، دارای تاثیر قوی معنادار بر قاچاق کالا می‌باشند و بر این اساس می‌توان نتیجه‌گیری نمود که قاچاق کالا پدیده تک علتی نبوده، بلکه محصول و پیامد مجموعه‌ای از شرایط علی پیچیده بوده و بنابراین کنترل و کاهش قاچاق نیز نیازمند برنامه‌ای همه‌جانبه در این زمینه‌ها می‌باشد.

sociological explanation of the causes of goods smuggling in iran’s border areas and ways to combat it (a mixed meta-analysis and meta-synthesis approach)

smuggling of goods is one of the important and serious social and economic issues, which is caused by many and complex factors and brings devastating consequences to the society. in terms of its objectives, the current study is of an applied research type and in terms of its nature it is considered descriptive-analytical. the current research method is a combination of qualitative and quantitative approach, synthesis and meta-analysis of researches conducted in the field of smuggling inside the country. a total of 33 studies were found and used in the meta-combination, but for the meta-analysis in order to sample from the mentioned society, 19 research documents that met the conditions and selection criteria were selected to quantitatively combine the results and obtain single results. statistical analysis was done using the second edition of the comprehensive meta-analysis (cma) software and the effect size random combination method. the results of the meta-combination of the researches in the field of the consequences and solutions of combating the smuggling of goods were calculated and presented in the form of selective codes and the results of the meta-analysis show that the effect size is divided by the factors (economic, socio-cultural, geographical, political-legal and security-administrative) at an error level of less than 1% and with 99% confidence, have a strong and significant effect on goods smuggling, and based on this, it can be concluded that goods smuggling is not a single-cause phenomenon, but the product and consequence of a series of the causative conditions are complex and therefore the control and reduction of smuggling also requires a comprehensive program in these fields.