مطالعه تاثیر عوامل جامعه‌شناختی بر گرایش به قاچاق مواد مخدر در استان مرزی اردبیل

قاچاق مواد مخدر به دلیل سودآوری اقتصادی –اجتماعی به یکی از معضلات انتظامی جامعه و مسئله اجتماعی حال حاضر جامعه تبدیل‌شده است، مطابق آمارها، میزان قاچاق مواد مخدر در استان مرزی اردبیل روندی افزایشی داشته است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش مطالعه تاثیر عوامل جامعه‌شناختی بر گرایش به قاچاق مواد مخدر در استان اردبیل است. روش پژوهش از نوع پیمایشی (کمی)؛ ابزار آن پرسشنامه؛ جامعه آماری آن 408322 و حجم نمونه برابر با 384 نفر (فرمول کوکران) به روش نمونه‌گیری تصادفی از بین شهروندان انتخاب‌شده و بعد از تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها؛ سطح روایی (متخصصان) و پایایی (آلفای کرونباخ بالای 7/0) پژوهش مورد تائید قرارگرفته است. طبق نتایج پژوهش بین کنترل اجتماعی رسمی و غیررسمی (423/0- r =)، هم‌نشینی افتراقی (320/0 r =)، بی‌سازمانی خانوادگی (289/0 r =)، آنومی اجتماعی (412/0- r =)، محرومیت نسبی (380/0 r =) و کسب منزلت اجتماعی (200/0 r =) با گرایش به قاچاق مواد مخدر رابطه معنی‌داری وجود دارد. ضریب تعیین تعدیل‌شده برابر با 28 درصد و ضریب همبستگی چندگانه برابر با 25 درصد است. متناسب با یافته‌های پژوهش؛ با کاهش بی‌سازمانی اجتماعی-محیطی از طریق بازآفرینی کنترل رسمی و غیررسمی مرتبط با نهادهای انتظامی؛ حذف فضای بی‌دفاع شهری-محیطی؛ تقویت فضای کسب‌وکار نوین (افزایش مشارکت شغلی و کاهش بیکاری و احساس بیگانگی اجتماعی) و خلق سرمایه اجتماعی (تقویت اعتماد و انسجام خانوادگی، تعلق مذهبی) می‌توان از گرایش به قاچاق مواد مخدر کاست.

studying the effect of sociological factors on the tendency to drug trafficking in ardabil border province

due to its socio-economic profitability, drug trafficking has become one of the policing problems of the society and the current social problem of the society. according to statistics, the amount of drug trafficking in ardabil border province has been increasing. based on this, the main goal of the research is to study the effect of sociological factors on the tendency to drug trafficking in ardabil province. the research method is of survey research type (quantitative). the research instrument is a questionnaire. its statistical population is 408,322 individulas and the sample size is 384 individuals (cochran’s formula) selected by random sampling among the citizens. after the conceptual and operational definition of the variables, the level of validity (experts) and reliability (cronbach’s alpha above .7) of the research were confirmed. according to the research results, between formal and informal social control (r = -.423), differential cohabitation (r = .320), family disorganization (r = .289), social anomie (r = -.412), relative deprivation (r = .380) and gaining social status (r = .200) have a significant relationship with the tendency to drug trafficking. the adjusted determination coefficient is equal to 28% and the multiple correlation coefficient is equal to 25%. according to the research findings, by reducing socio-environmental disorganization through re-creating formal and informal control related to law enforcement institutions, elimination of defenseless urban-environmental space, strengthening the new business environ- ment (increasing job participation and reducing unemploy- ment and sense of social alienation) and creating social capital (strengthening trust and family cohesion, religious affiliation) can reduce the tendency to drug trafficking.