تحلیلی بر وضعیت اقتصادی مرزها در دوران تسلط حکمرانان آل‌بویه درقرن چهارم هجری مطالعه موردی: بغداد

اقتصاد بغداد در دوران قبل از ورود آل‌بویه با توجه به سیاست‌های خلفای عباسی و ضعف و عدم‌حمایت آن‌ها از عمران و امور اقتصادی ضعیف بود. شهر بغداد رو به ویرانی و مالیات‌های هنگفتی از مردم می‌گرفتند که باعث نارضایتی مردم بود. با توجه به برخی موانع موجود در رابطه با ارتباط ایران با کشورهای هم‌جوار ازجمله عراق لزوم ارتباط‌های مناسب با تاکید بر تعاملات مرزی با توجه به نزدیکی این دو کشور با هم ضروری به نظر می‌رسد. عراق یکی از مهم‌ترین کشورهای مرزی هم‌جوار با ایران است. ازاین‌رو ارتباط‌هایی میان این دو کشور ازنظر اقتصادی دارای اهمیت بوده است. دوران تسلط آل‌بویه، خلفای ایرانی، بر بغداد ازآن‌جهت حائز اهمیت است که برخی از امیران بویه همچون معزالدوله، عزالدوله و عضدالدوله در بغداد بر اقتصاد و افزایش سطح رفاه جامعه تاثیر داشته است.  روش پژوهش به‌صورت توصیفی تحلیلی می‌باشد. پرسش اصلی این تحقیق مبنی بر این مطلب است که آیا هم‌جواری و مرزها تاثیری در رشد اقتصادی بغداد در دوران آل‌بویه و به‌تبع آن رشد بازرگانی و دادوستد را داشته است؟ نتایج این بررسی نشان می‌دهد که موقعیت امن بودن مرزها در دوران آل‌بویه برای کاروان‌های تجاری تاثیراتی بر رشد اقتصادی کشورها و کاروان‌های تجاری را دارد. همچنین حاکمان در این راستا به سدسازی، پل‌سازی، عمران و صنعت و امنیت بخشیدن به راه‌ها جهت تسهیل در روند رفت‌وآمد کاروان‌های تجاری و بازرگانی پرداختند که این پژوهش به آن می‌پردازد.

An Analysis of the Economic Situation of the Borders During the Rule of the Rulers of Al-Buwayh in the Fourth Century AH (Case Study: Baghdad)

The economy of Baghdad in the period before the arrival of AlBuwayh was weak due to the policies of the Abbasid caliphs and their weakness and lack of support for development and economic affairs. The city of Baghdad was in ruins and huge taxes were levied on the people, which caused dissatisfaction among the people. Given some of the barriers to Iran’s relationship with neighboring countries, including Iraq, the need for proper communication with an emphasis on border interactions seems necessary considering the proximity of the two countries. Iraq is one of the most important border countries with Iran. Therefore, the relations between the two countries have been economically important. The reign of AlBuwayh, the Iranian caliph, over Baghdad is significant because some of the Buwayhid emirs, such as Mu’izz alDawla, Izz alDawla, and Azd alDawla, had an impact on the economy and the welfare of society in Baghdad. The research method is descriptiveanalytical. The main question of this research is whether the neighborhood and borders had an effect on the economic growth of Baghdad during the AlBuwayh period and consequently the growth of trade and commerce. The results of this study show that the secure position of the borders during the AlBuwayh era for trade caravans has effects on the economic growth of countries and trade caravans. In this regard, the rulers also built dams, bridges, civil engineering, and secured roads to facilitate the movement of trade and commercial caravans, which this study addresses.